Op het eerste oog lijkt het zo gemakkelijk om het vierde kabinet Rutte in te vullen. Het is bepaald geen geheim dat D66 niet gecharmeerd is van de huidige coalitiegenoot Christen-Unie en
deze maar wat graag door een andere partij vervangen ziet. Na het behalen van een ongekende verkiezingswinst zal D66 een al even ongekend stevig stempel op de nieuwe coalitie willen
drukken. Het ligt voor de hand dat Sigrid Kaag terugkeert als eerste vice-premier.
Indien het CDA het chagrijn van het stevige pak slaag door de kiezers weet te verwerken, hoeft toekomstig formateur Rutte slechts op zoek te gaan naar één partij die bereid is de plek van de CU
in te nemen en waarom zou dat de Partij van de Dieren niet zijn? De PvdD is naast D66 de enige progressieve partij die een winst van betekenis heeft geboekt en dat mag best beloond worden met
regeringsdeelname. Bovendien zal Kaag zich met een tweede progressieve partij erbij nog steviger in haar hoge hakken voelen staan. Het onderling regelen van medisch-ethische kwesties binnen de
coalitie wordt zonder slagboom CU een stuk eenvoudiger. In het verleden heeft D66 de kroonjuwelen (gekozen burgemeester, referendum) van de partij veel te gemakkelijk weggegeven. Kaag zal
deze fout ongetwijfeld niet maken. De verkiezingsuitslag biedt D66 ongekende kansen om een ruime euthanasiewet, zoals ingediend door Pia Dijkstra, er eindelijk doorheen te
drukken.
Mensen die tot de conclusie komen dat hun leven voltooid is, moeten zelf kunnen bepalen hoe en wanneer ze willen sterven. D66 vindt dat het verstrekken van een ‘laatstewilpil’ onder strikte
voorwaarden van zorgvuldigheid en toetsbaarheid in die situatie mogelijk moet worden. Er moet in ieder geval worden getoetst of het verzoek van hulp bij zelfdoding vrijwillig, weloverwogen en
duurzaam is. Ook een tweede consulent moet hiervan overtuigd zijn. Minpunt in het D66-voorstel is wel dat dit recht op zelfbeschikking slechts voorbehouden is aan ouderen boven de75 jaar. Daar is
geen zinnig argument voor te bedenken. Iedere volwassene zou dat recht moeten hebben. Het oordeel over een leven dat als voltooid wordt beschouwd, is alleen aan de betrokkene zelf. Dat staat
geheel los van de leeftijd. Wat wordt nu als ‘voltooid leven’ beschouwd, dus ook door D66? Een eenduidige definitie bestaat in de visie van de Democraten niet, maar je kan het beschrijven als
‘lijden aan een voor mensen te lang geworden leven.’
D66: ‘Lijden is wat de oudere daar zelf onder verstaat. Alles van waarde ligt achter hen. Dikwijls is het een complex samenspel van factoren dat met ouderdom gepaard gaat, bijvoorbeeld een
beleving van leegte en neergang in het bestaan, het ontbreken van een toekomstperspectief of de angst voor wat nog komt. Deze factoren kunnen tot gevolg hebben dat elke nieuwe dag wordt ervaren
als een kwelling of als een ondraaglijke opgave. Deze ouderdomsproblematiek zal ook met de best denkbare ouderenzorg niet verdwijnen. Deze mensen ervaren een dusdanige fysieke, sociale of
emotionele ontluistering dat zij een stervenswens ontwikkelen’.
Jammer dat D66 niet inziet dat een beleving van leegte en neergang in het bestaan, het ontbreken van een toekomstperspectief of de angst voor wat nog komt niet alleen onder ouderen boven de 75
jaar voorkomt. Dat geldt voor jongere generatie evenzeer. Positief teken is dat Kaag al te kennen heeft gegeven dat afspraken over medisch-ethische kwesties zoals gemaakt met de CU wat haar
betreft tot het verleden behoren. Het is te hopen dat er bij D66 gedurende het formatieproces sprake zal zijn van voortschrijdend inzicht en dat de partij alleen genoegen zal nemen met een ruime-
en vooral ruimhartige euthanasiewet. Niemand hoeft erom gevraagd om geboren te worden, mogen mensen dan tenminste zelf bepalen wanneer het eindpunt van hun levensweg is bereikt.
Op dit moment komen kinderen onder de twaalf jaar niet in aanmerking voor euthanasie, terwijl ook zij uitzichtloos en ondraaglijk kunnen lijden. D66 wil dat de feitelijke wilsbekwaamheid van het
kind leidend is. De arts kan wilsbekwaamheid vaststellen. Als een kind niet wilsbekwaam is volgens de arts, kan bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden ook besloten worden tot actieve
levensbeëindiging. Dit gebeurt wederom in samenspraak tussen ouders en gespecialiseerde artsen. Door medici is inmiddels goed in kaart gebracht welke mogelijkheden er zijn voor 1 tot 12 jarige
kinderen die ernstig, ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Uit onderzoek blijkt dat er kinderen zijn voor wie andere behandelingen niet voldoende werken en voor wie actieve levensbeëindiging de
manier is om het lijden weg te nemen. Aan dit onderzoek dient recht gedaan te worden waarbij D66, indien artsen hierom verzoeken, een mogelijkheid voor nieuwe regelgeving om het lijden te
eindigen niet uitsluit.
Ik vraag me af of en bij welke verre nazaat het ingelijste stempotlood, verbonden aan de Tweede Kamerverkiezingen 2021, over pakweg 25 tot 50 jaar aan de muur komt te hangen. Dat het hier om een
uniek exemplaar gaat staat wel vast. Nooit eerder kregen de kiezers in Roosendaal het zichtbare bewijs waarmee ze hun burgerplicht hadden betracht, mee naar huis. En zo’n collectors item,
automatisch verbonden aan de coronacrisis, verdient dan natuurlijk wel een bescheiden plekje aan de muur. Een bescheiden Trots-op-Roosendaal-gevoel is hier ook op zijn plaats. Onze
westerburen, de inwoners van Bergen op Zoom, De Krabben zo u wilt, waren niet zo gelukkig en moesten met lege handen huiswaarts keren. Het Bergse gemeentebestuur is zo arm als een luis en koos er
daarom voor de potloodjes niet mee te geven als verkiezingsaandenken. De potloodjes worden –heel vroom waar Bergen op Zoom om bekend staat- stevig gereinigd, zodat ze volgend jaar bij de
gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 opnieuw dienst kunnen doen.
Behorend tot een van de risicogroepen besloot ik de echte verkiezingsdag niet af te wachten en mijn stem op…..(ja sorry, maar dat is een van de best bewaarde geheimen van Roosendaal) reeds op
dinsdag 16 maart uit te brengen. Indachtig het liedje van Dolf Brouwers, ‘Ga nooit weg zonder te groeten, want…wat je vanochtend achterliet, kan er ‘s avonds niet meer zijn’. Om die reden
stel ik mits haalbaar en van enige importantie nooit iets uit tot de volgende dag wat ik vandaag kan doen. Want wie zegt dat je daar morgen nog toe in staat bent. Extra triest voor Dolf was dat
toen hij op 85-jarige leeftijd overleed niemand meer had om nog te groeten. Parrotia was deze dag als een van de weinige stembureaus geopend en aangezien dit complex in goede tijden zo ongeveer
mijn onderkamer is nam het klusje niet veel tijd in beslag. Niet stemmen is voor mij geen optie. Een van de redenen voor dit voortraject was om de doelgroepen minder risico te laten lopen om
besmet te raken met corona. Enkele stemmers voor mij gaven te kennen direct door te gaan naar de AH in De Roselaar voor het dagelijks brood. Je kunt je dus afvragen hoeveel zoden zo’n
overheidsmaatregel aan de dijk zet. Het stemproces verliep rustig deze ochtend. Oudere kiezers, eventueel kampend met een zwakke gezondheid, mochten eerst kun kiespas inleveren, vervolgens hun
identiteitsbewijs laten zien en kregen daarna hun stembiljet overhandigd. Na het vervullen van hun burgerplicht, mochten ze Parrotia via de zij-ingang verlaten. Op maandag was de belangstelling
om te stemmen erg laag, veel mensen kijken liever eerst de kat uit de boom, maar de verwachting was dat het met name dinsdagmiddag redelijk druk zou worden. Vanavond dus nog het grote publieke
debat op NPO 1, waar acht lijsttrekkers voor uitgenodigd zijn. Het is te hopen dat dit beduidend levendiger mag verlopen dan de korte een-op-een-debatjes in ‘Een Vandaag’ op maandag. Jesse Klaver
(GroenLinks) en Sigrid Kaag (D66) wekten daarbij zelfs de indruk een geheel ingestudeerd toneelstukje te spelen.
Het nieuws dat de driekoppige SP-fractie in de gemeenteraad verder gaan als Lokaal Sociaal 21 kwam voor menig betrokkene als een daverende verrassing. Niet in de laatste plaats voor Tineke
Claessens die samen met oud-wethouder Hugo Polderman aan de basis stond van de lokale opmars van de partij. Claessens sprak in de krant van ‘een schofterige streek’. Over de achtergronden van de
breuk is nog weinig bekend. Adrienne Maas, tot voor kort fractievoorzitter van de SP gemeenteraad, wilde slechts kwijt dat ‘er dingen zijn gebeurd die echt niet kunnen’. Om daar enigszins
wereldvreemd aan toe te voegen: ‘Onze fractie wil op deze manier nog wat plezier hebben in de politiek in het laatste jaar voor de verkiezingen’. Alsof de gemeenteraad een politieke speeltuin is
waar het alleen maar draait om het hebben van plezier. Het lijkt mij dat je daar in de eerste plaats zit om de belangen van de kiezers te behartigen. Bovendien zijn Maas en haar fractiegenoten in
de raad gekozen onder de vlag van de SP. Zodra je het gevoel hebt dat je je onder die vlag niet meer thuisvoelt, kun je als politicus fatsoenshalve maar een ding doen: je zetel teruggeven aan de
partij. Maar helaas, ook in Roosendaal zijn de politieke overlopers, zeg maar zetelrovers, ruim vertegenwoordigd.
'Ze hangt me zo ontzettend de strot uit. Die spreekt de mensen toe alsof ze tegen imbecielen praat! We zijn geen kleuters, mevrouw Ploumen! Dan gaat ze zitten lullen en dan waan ik me acht
jaar, dat ik in m'n pyjama met brandweerautootjes op de bank zit. En dat ik nog even op mag blijven om naar kleuterjuffouw Ploumen te luisteren!' Bepaald lovend heeft voetbalgoeroe Johan
Derksen zich de afgelopen tijd niet uitgelaten over PvdA-lijsttrekker Liliane Ploumen in ‘zijn’ Veronica Inside.
Marieke Derksen, de dochter van Johan, is echter wel fan van Ploumen. Tot genoegen van het lijdend voorwerp uiteraard. 'Zij gaat op mij stemmen. Ik heb ook gehoord dat Johan niet zo'n fan is.
Nou ja, ik heb nou z'n dochter, dat is eigenlijk net zo gezellig. Ik neem aan dat zij haar vader af en toe voorzichtig op de vingers tikt. Dat denk ik, maar ik weet het niet zeker. Dat zou ik
doen, als het mijn vader was. Dan zou ik zeggen: Even een beetje dimmen. Het is gebruikelijk dat ouders hun kinderen opvoeden, maar misschien moet het hier een beetje andersom? Ik laat dat
bij Marieke, ik bemoei me er niet mee', kraaide Ploumen in De Telegraaf. Voor vader Johan was het nieuws over het voorgenomen stemgedrag van Marieke aanleiding om haar in Veronica Inside ter
plaatse te onterven. Aangekondigd met een milde glimlach, de schade binnen de familie zal dus wel binnen de perken blijven. Johan is zelf maar weer eens van partij geswitcht. Volgens de
laatste berichten loopt hij nu warm voor Code Oranje, de landelijke politieke beweging van Richard de Mos, waarvoor hij zich zelfs als ambassadeur heeft opgeworpen. De voetbalanalist van
Veronica Inside staat ‘net als Code Oranje, pal voor de vrijheid van meningsuiting’, zo werd zijn komst door zijn nieuwe politieke liefde aangekondigd. Die stap heeft tot de nodige
verwondering gewijd. Oranje is qua politiek bestel nooit de favoriete kleur van Derksen geweest.
’Het begint er steeds meer op te lijken dat we in Nederland de vrijheid van meningsuiting zwijgend ten grave dragen. De vrijheid van meningsuiting ligt onder vuur dankzij een leger van
beroepsgekwetsten. De gedachtepolitie staat paraat om je te knevelen als je je op andermans tenen begeeft”, aldus lijsttrekker Richard de Mos recentelijk. Woorden waar Derksen zich wel in kan
vinden. Vreemd is overigens dat Derksen zich wel ergert aan het woordgebruik van Liliane Ploumen, maar nog met geen woord gerept heeft over de verkiezingsspotjes van de VVD, die geheel om
premier Mark Rutte draaien. Als de kiezer ergens als een kleuter wordt behandeld, is het wel in die spotjes waarin op het oog willekeurige kiezers rondzeulen met een levensgrote afbeelding
van Mark Rutte. ‘In welk land zie je dat nog? Een premier die gekleed in een spijkerbroek op de fiets naar zijn werk gaat’, laat de VVD een argeloze kiezer opmerken. Het antwoord:
waarschijnlijk in geen enkel land. Maar zeker niet in Nederland. Rutte placht alleen zo gekleed te gaan bij het doorgaans zondagse overleg in het Catshuis. Ongetwijfeld mede met het oog op de
camera’s die zijn aankomst altijd nauwgezet registreren. Hier ligt dus nog steeds een kans voor open doel voor Derksen. Maar helaas gaat het ook bij hem steeds minder om de inhoud en het
innerlijk, en steeds vaker over uiterlijkheden.
Fidei et Arti, het cultureel centrum pal naast de Basiliek in Oudenbosch, was een van de theaters waar Jeroen van Merwijk altijd met plezier naar afreisde. 'Ach ja, klein zaaltje, hè, dan
valt het ook niet zo op dat het niet zo druk is. Bovendien trekt Fidei et Arti veel fijnzinnig publiek. Er loopt hier maar zelden iemand voortijdig de zaal uit, en dat is voor een artiest van
mijn kaliber al heel wat'. Het programma 'Volle Zalen', waarin hij vorig jaar geportretteerd werd, had wat hem betreft voor die ene gelegenheid omgedoopt mogen worden in 'Lege Zalen'. Hoe het
kwam dat het publiek niet warm voor hem liep, heeft hij nooit begrepen. 'Als je de kans krijgt om naar de beste tekstschrijver van Nederland te luisteren, dan laat je dat toch niet lopen?
Toch?'. Waarna er een brede lach doorbrak op het zoëven nog verontwaardigde gezicht.
Zelfspot was hem bepaald niet vreemd. Er was nog een andere reden waarom hij zo graag in Oudenbosch mocht vertoeven: de zelfgemaakte soep van de toenmalige manager René Hentzen. Daar lustte
hij wel pap van. 'Ik heb nooit geweten hoe het voelt als er een engeltje over je tong fietst. Dankzij René ben ik het eindelijk te weten gekomen'. Privé konden Van Merwijk en Hentzen het ook
uitstekend met elkaar vinden. Vaak arriveerde de cabaretier/kunstenaar nogal vroeg bij het kleintheatertje. Dan gingen ze eerst samen boodschappen doen bij de lokale super, en het uitstapje
werd dan meestal afgesloten in een van de vele restaurants die Oudenbosch rijk is. 'Vanmiddag hebben we gegeten bij Hotel De Kroon. Ik heb begrepen dat het hotel uit de negentiende eeuw
dateert. Volgens mij hebben ze ons vanmiddag een van de biefstukken van het eerste uur geserveerd. Wat een ongelooflijke taaie lap', kreeg hij 's avonds de lachers op zijn hand.
Jeroen was ook voor de media zeer meegaand. Nooit was hij te beroerd om een spotje in te spreken voor mijn toenmalige radioprogramma Spotlight. Zo ook die keer dat hij zogenaamd aan zijn
afscheidstournee bezig was. 'Goedemorgen luisteraars, dit is Jeroen van Merwijk, de cabaretier die het tot voor kort allemaal haarfijn uitlegde in de theaters. En op deze mooie zondagochtend
wil ik het eens met u hebben over een van de zeven wereldwonderen: de benen van Steffie Graf'. Zijn bewondering voor het vrouwelijke Duitse tennisfenomeen was welgemeend. In het lied met
dezelfde titel legde hij precies uit waarom Steffie Graf over de mooiste kuiten op deze aardbol beschikt. Menig cameraman dacht daar toen hetzelfde over. Die kuiten van Steffie leverden
altijd een of meerdere mooie close shots op.
Het is nu bijna een jaar geleden dat minister Hugo de Jonge bekend maakte dat bezoek aan zorginstellingen met vrijwel onmiddellijke ingang werd verboden. Op deze wijze dacht de minister de
meest kwetsbaren in de samenleving te beschermen tegen het coronavirus. Het bleek een historische vergissing te zijn.
In plaats van bescherming stelde De Jonge de tachtig- en negentigjarigen bloot aan wat voor velen op deze leeftijd het grootst denkbare demon is: eenzaamheid. Bewoners van zorginstellingen
hebben meestal maar één dagelijks lichtpuntje in hun broze leven: het bezoek van familie en bekenden. Hoewel hij er van diverse kanten op gewezen werd dat hij volkomen fout bezig was, gaf De
Jonge geen krimp, Het RIVM had het nou eenmaal aanbevolen en Jaap van Dissels woord was zeker in het begin van de coronacrisis vrijwel automatisch wet. De gevolgen waren desastreus. Bewoners
kwijnden volledig weg in hun vier bij vier meter kamertje en overleden bij bosjes. Vrijwilligers die tot voorheen voor de nodige verpozing zorgden, werden ook als een coronarisisico beschouwd
en kregen daarom massaal de wacht aangezegd. Afleiding, vermaak en vertier was er sindsdien nauwelijks meer bij. De zorgdirecties liepen overwegend braaf in de pas van de minister. Zij
volgden de richtlijnen van het RIVM en hen kon dus niets verweten worden. Dachten ze. De zwaar overbetaalde directeuren, vaak tevens voorzitter van de Raad van Bestuur, waren kennelijk
vergeten dat ze ook een eigen verantwoordelijkheid hebben tegenover de mensen die aan hun zorg zijn toevertrouwd. Tot overleg met de contactpersonen waren velen niet bereid.
Ze verzuimden echter tegen het oerdomme besluit van De Jonge in verzet te komen en zijn daarom medeschuldig aan de door hem aangerichte schade, waarvoor de minister zich merkwaardigerwijs
nauwelijks hoefde te verantwoorden. In die tijd droegen de zorgmedewerkers nog geen mondkapjes. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu was dat niet nodig. Veel later kwam
de aap uit de mouw. Er waren domweg nauwelijks mondkapjes voorradig en daarom werden de zorgmedewerkers op schandalige wijze voorgelogen. Ook daar heeft De Jonge zich nooit echt voor
verantwoord. Zelfs premier Mark Rutte was totaal verrast door het 'voortvarende' besluit van zijn minister. Daardoor heeft hij zijn in maart 2020 overleden moeder nooit meer persoonlijk
kunnen spreken.
Naar verluidt is het verblijf in een zorginstelling momenteel nog alles behalve een pretje. Er zijn geen grote groepsactiviteiten meer, interne restaurants zijn vaak geheel gesloten, en de
trouwe vrijwilligers van weleer worden nog steeds buiten de deur gehouden. (Schijn)veiligheid gaat bij menig zorgdirectie nog steeds voor de kwaliteit van leven, wat juist in deze laatste
levensfase van onschatbare waarde is. De Amerikaanse staatsman Benjamin Franklin (1706-1790) zei het destijds al: Wie vrijheid opoffert voor veiligheid is beide niet waard’. Zorgdirecties
dienen zich in het openbaar collectief te verontschuldigen voor hun laffe gedrag van maart 2020. Misschien kan actievoerder Hugo Borst hen daartoe eens oproepen.
Gezellig boeken snuffelen was er 'dankzij' Corona al geruime tijd niet meer bij. Maar na lang wikken en wegen heeft eigenaar Ruud Verstraaten besloten de stekker er definitief uit te halen.
Hij acht het niet verantwoord om op deze weg door te gaan met Het Verboden Rijk. De winkel in de Passage, de vierde Roosendaalse vestiging in totaal, houdt in maart en april uitverkoop, eind
april is het boek Het Verboden Rijk in Roosendaal na 27,5 jaar helemaal uit. Een boek dat door menig Roosendaler in de harten gesloten is.
Verstraaten begon met een kleine winkel in de Raadhuisstraat. Na een paar jaar succesvol te hebben gedraaid, zag hij kans de overstap te maken naar de Nieuwe Markt, waar Het Verboden Rijk
volledig tot wasdom kwam. Voor journalisten als ondergetekende was het een prima pleisterplaats om grootheden als Lulu Wang, Youp van 't Hek en Mart Smeets te interviewen. Door economische
tegenslag zag Ruud Verstraaten zich gedwongen een tandje terug te schakelen en zo kwam de boekwinkel in de Passage terecht. Patrice van der Veen is daar tot op de dag van vandaag het gezicht
van. Verstraaten zelf kreeg het te druk met zijn hotel in het Turkse toeristengebied. In De Passage maakte Het Verboden Rijk nog een interne verhuizing mee. De sfeer van de Nieuwe Markt was
ook daar niet meer te vangen en omdat de klandizie maar bleef terug lopen, stond Verstraaten nog maar een ding te doen: stoppen. Na het vertrek van modezaak Vromans wederom een enorme
aderlating voor Roosendaal als economische gemeenschap. Boekenliefhebbers/c.q snuffelaars zijn straks aangewezen op de Kringlopers en de antiquarische boekwinkel aan het begin van de
Molenstraat. Het is niet anders.
Albert Heijn, althans de vestiging in de Roselaar, moet heel wat beter op de kleintjes gaan letten, anders heeft dat hamsteren ook weinig zin. Afgelopen dinsdag stond ik voor mijn wekelijkse
portie boodschappen weer voor een van de kassa's waar je gelukkig nog contant kunt afrekenen. Maar wat graag had ik de Zaanse grootgrutter deze keer gecomplimenteerd met de KLANTENSERVICE,
helaas was daar weer geen reden toe.
Waren het de vorige keren de bonusprijzen die bij de kassa niet bekend waren, deze dinsdag werd ik bijna het slachtoffer van een menselijke fout. De cassiere was zo 'vriendelijk' geweest om
zes flessen wijn aan te slaan, terwijl er echt maar vier op de band waren geplaatst. Iedereen maakt fouten, kan gebeuren, maar bij AH zijn die fouten vrijwel altijd in het nadeel van de
klant. Het meisje lachte glazig en stotterde 'sorry' toen ik haar op de vergissing wees. Daar maak ik verder uiteraard geen punt van, maar het is natuurlijk wel uitermate bedenkelijk dat AH
zijn bonussysteem niet goed georganiseerd weet te krijgen, hoe vaak ik ze daar ook op gewezen heb. De volgende logische stap is die naar KASSA, dat consumentenprogramma op de televisie wel te
verstaan, wellicht is dat de enige methode om die dwarse koppen in Zaandam er van te doordringen dat ze nu ook echt op deze kleintjes moeten gaan letten. Hoewel klein, ik kan me niet
voorstellen dat ik de enige ben die geregeld geconfronteerd wordt met deze ergerlijke vorm van nalatigheid.
Ik raad iedere klant dan ook aan om bij deze AH altijd eerst de kassabon (die overigens niet automatisch wordt verstrekt) goed na te kijken alvorens de portemonnee te trekken. Niets
aantrekken van ongeduldige gezichten van andere wachtende klanten. Van diverse kennissen heb ik helaas vernomen dat hen dit in andere Roosendaalse filialen van AH eveneens is overkomen. Het
probleem is dus structureel. Dat wordt KASSA voor het hoofdkantoor in Zaandam. Het is te lang KASSA geweest voor de trouwe klandizie.
