Met veel plezier heb ik in BN/DeStem het stukje gelezen van Martijn Schraven over Salvatore ridder Adamo, geboren op 1 november 1943 in het Siciliaanse dorp Comiso. Er was een directe aanleiding om aandacht te geven aan deze Belgische zanger van Italiaans-Siciliaanse afkomst die de door hemzelf geschreven chansons voornamelijk in het Frans, maar ook in zijn moedertaal Italiaans, en in het Nederlands, Engels, Turks, Spaans, Japans en Duits zingt. Zijn wel heel trouwe fan Magda Broeders heeft om onbekende redenen besloten haar uitgebreide verzameling fanartikelen door te geven aan andere geinteresseerden. Het enige wat ze in ruil verlangt is een vergoeding voor de gemaakte portokosten en indien haalbaar een kleine donatie aan Unicef waar Adamo ambassadeur van is. Reacties naar broedersmagda@gmail.com

In het stukje vertelt Magda dat ze 14 jaar was toen ze hem voor het eerst zag optreden in Etten-Leur. Dat moet ongetwijfeld in het najaar van 1994 zijn geweest toen Adamo daar een eenmalig concert verzorgde voor een uitpuilende Nobelaer. Ik was toen onder meer actief voor Radio Europa, destijds de lokale omroep voor Etten-Leur. En als je de kans krijgt om een optreden bij te wonen van een chansonnier die hoogstwaarschijnlijk slechts één keer voorbij komt, laat je die uiteraard niet lopen. Na afloop had ik een zeer geanimeerd interview met de chansonnier. Over de organisatie rond het concert bleek later het nodige te doen zijn geweest. Verhalen deden de ronde dat toen het op uitbetalen aan kwam Adamo met lege handen stond. Maar dit concert is mij om een heel andere reden bijgebleven. Ik heb daar een leuk meisje uit Vlaanderen ontmoet met wie ik lange tijd een vurige relatie heb onderhouden. Maar zoals veel mooie dingen in het leven, ging ook dat weer voorbij. Wellicht leest ze dit bericht, Adamo was in artistiek opzicht haar lust en leven en ik weet wel zeker dat ze de verzameling van Magda heel graag wil overnemen. Ik zal haar het knipseltje in ieder geval toesturen.

In 1964 was Adamo de bestverkopende artiest ter wereld op The Beatles na. In zijn carrière verkocht hij wereldwijd meer dan 100 miljoen albums en singles en is daarmee de bestverkopende Belgische artiest aller tijden.

Toen premier Mark Rutte vanuit zijn Haagse Torentje de volledige lockdown van Nederland voor een periode van vijf weken afkondigde, hoorde hij tegen het einde van zijn toespraak plotseling luidruchtig gejoel en gefluit. Een kabaal dat de premier overduidelijk niet gunstig gezind was. Rutte had dat ook snel door en besloot een stukje van zijn oorspronkelijke tekst af te wijken. Dat leidde tot historische woorden die we ongetwijfeld nog vaak terug zullen horen. 'Dit is niet een gewone griep, zoals sommige demonstranten buiten wel denken', sprak de geirriteerde premier.

Bij de hofvijver hadden zich tientallen demonstranten verzameld, recht tegenover het Torentje. Zij riepen leuzen als 'Rutte, rot op' en 'Wij zijn Nederland'. Dat statement, zonder Rutte te hebben aangehoord, werd ondersteund met toeters en fluitjes die doorgaans alleen op voetbalvelden worden gebruikt. Zou Mark Rutte in die situatie een moment aan zijn verre voorganger Johan de Witt hebben gedacht die samen met zijn broer Cornelis 348 jaar geleden door 'Haags gepeupel' uit de Gevangenpoort, op een steenworp afstand van het Binnenhof, werden gesleurd en op afschuwelijke wijze ter dood werden gebracht. Althans, zo werd lange tijd gedacht. De politie arresteerde twee mannen. Daarmee was het opstootje direct in de kiem gesmoord. In 1672 ging het er heel anders aan toe.

De gebroeders Johan en Cornelis de Witt werden echter niet het slachtoffer van een wraakzuchtige, bloeddorstige menigte die tot het uiterste was getergd; toen waren ze al dood. Het was een complot van vooraanstaande figuren uit de omgeving van prins Willem III, dat in de voorgaande dagen zorgvuldig was voorbereid. Daar bestond een kroongetuige van: de advocaat Adriaen Copmoijer, procureur bij het Hof van Holland, die recht tegenover de Gevangenpoort kantoor hield en zorgvuldig bij had gehouden wanneer welke hoogwaardigheidsbekleders het Valkhuis bezochten, dat daar toen tegenaan was gebouwd. Het waren fervente aanhangers van de prins van Oranje. Johan en Cornelis de Witt werden welbewust gedood toen ze uit de Gevangenpoort kwamen. De meute, die de broers daarna letterlijk slachtte, maakte alleen maar het werk af. Dat wordt onthuld in een fascinerend boek, Moordenaars van Jan de Witt – De zwartste bladzijde van de Gouden Eeuw. De schrijver, Ronald Prud’homme van Reine, maakt overtuigend duidelijk dat het grauw, het gepeupel van Den Haag, nièt voor de moorden verantwoordelijk was, dat de bescherming van de gebroeders verzwakt was door ‘geruchten’, dat de plaats van de misdaad zorgvuldig was bepaald en dat de echte moordenaars aanvankelijk meestal op forse maatschappelijke promoties konden rekenen – totdat ze ook bij Willem III uit de gratie raakten.

Op dit zoveelste dieptepunt in het rampjaar 2020 maakte de Nieuwe Markt weer eens een zieltogende indruk. De aan dit plein gevestigde bakkers, drogisterijen, speciaalzaken en opticiens waren op deze dinsdag de 15e december de enigen die hun nering open mochten houden. Het verbaast me echter wel dat de elektronikazaken niet uitgezonderd zijn van deze desastreuze kabinetsmaatregel.

Uitgerekend in deze periode zal je tv, koelkast of computer maar de geest geven. Op de deur van Expert zat een keurig briefje geplakt met de mededeling dat de onlinebestellingen wel gewoon doorgaan. Maar ja, als het kijkkastje er de brui aangeeft, wil je zijn opvolger toch wel eerst aan het werk zien. Zoals bij zoveel onheilsmaatregelen van dit onmachtige kabinet is er kennelijk weer met de natte vinger geoordeeld.

Mark Rutte mag dan bepaald hebben dat Nederland de saaiste kerstmis uit zijn geschiedenis tegemoet gaat. Voor oud-journalist Arnold Verkouteren, meestal aangeduid als 'Nol', wordt het sowieso een bijzondere dag. Hij viert op Tweede Kerstdag, 26 december, deo volente zijn honderdste verjaardag. Met Wim Schutz, die op 26 september de 99 voltooide levensjaren aantikte, , behoort hij met afstand tot de oudste prominenten die nog onder ons zijn.

'Niet voor de priester, Heer. Niet voor het antiek. Nee Heer, ik kom alleen maar voor de muziek'. Aan die tekst van wijlen zanger DC Lewis (Het Gebed) moet ik altijd denken wanneer organist Toni Raats zijn hemelse klanken kort voor aanvang van de zondagse kerkdienst door de O.L. Vrouwekerk laat schallen. Maar uiteraard kom ik naast de muziek wel voor de mooie woorden die hier dikwijls gesproken worden. Lof ook aan het mannenkoortje onder leiding van Joseph Dekkers dat elke zondagochtend trouw aanwezig is om de dienst mede muzikaal op te luisteren. Een kerk kan niet zonder muziek.

De pastoor van dienst riep de parochianen deze zondag op ondanks de voortdurende coronacrisis ('misschien zitten we vanaf volgende week wel in een Lockdown, in dat geval wens ik u nu vast een zalig kerstfeest toe') toch blij in het leven te staan. 'Blijheid is een vorm van innerlijke gemoedsrust. Ik kan me heel goed voorstellen dat angst zich regelmatig van u meester maakt als de laatste coronaberichten weer somberder zijn dan de voorgaanden. Blijheid staat echter los van lol maken. Dat is een heel andere emotie; het spontaan fysiek gevolg geven aan een vrolijk gevoel. Blijheid zorgt er voor dat u steviger in uw schoenen staat, waardoor u toch nog de nodige vreugde aan het leven beleeft. De hulp van Jezus is daarbij onontbeerlijk, maar Jezus heeft op zijn beurt ook uw inspiratie nodig. Jezus redt! Jawel, maar hij kan het niet alleen'.

Het thema 'Angst' kwam ik onlangs ook tegen in het korte gelijknamige verhaal van de negentiende eeuwse schrijver Guy de Maupassant (1850-1893) Daarin ergert een dinergast zich aan een disgenoot die zojuist heeft bekend weleens door angst bevangen te zijn geweest. Bij voorbeeld toen het grote schip waarop hij met acht passagiers aanwezig was, tot schuim werd geslagen door de schroef van een nog veel groter schip. 'Mijn schip heeft daar zes uur gelegen met een rots in zijn buik, gebeukt door de zee. Ja, toen heb ik angst gevoeld'. Een disgenoot reageert afwijzend op deze mededeling. 'Angst is iets verschrikkelijks, een gruwelijk gevoel, een soort aftakeling van de geest, een vreselijke kramp in je hersenen en in je hart. Als je er alleen maar aan terug denkt, lopen de rillingen over je lijf. Maar als je dapper bent, is er geen sprake van angst bij een aanval, bij de onvermijdelijke dood, noch bij alle bekende vormen van gevaar. Werkelijke angst is een soort herinnering aan de bovennatuurlijke vrees van vroeger. Iemand die in spoken gelooft en zich verbeeldt 's nachts een spookverschijning te zien, moet de angst in al haar gruwelijkheid voelen'. Waarna de disgenoot op 'smakelijke' wijze vertelt over die keer dat hem zelf zoiets overkwam.

De vraag dringt zich na het betoog van de Pastoor op of blijheid ook niet een vorm van dapperheid is. Het onvermijdelijke onder ogen zien in het rotsvaste geloof dat er toch weer betere tijden in het verschiet liggen.

Degenen die zweren bij contante betaling worden steeds verder in het nauw gebracht. Nu is het weer de NS die het baar geld een doodtrap verkoopt. De NS heeft in zijn opperste domheid besloten de service- en ticketbalie uit het stationsgebouw van Roosendaal te verwijderen. Daarmee verliest het 'spoor' een van de laatste delen van het 'menselijk gezicht'. Tilburg is eveneens de dupe.

In Brabant blijft deze laatste vorm van service in 2021 beperkt tot de centrale stations in Breda, Eindhoven en Den Bosch. Landelijk worden dit soort loketten teruggebracht van 36 naar 15. En dan te bedenken dat de NS in een ver verleden de slogan 'Veilig, Vlug en Voordelig' hanteerde. Vlug en Veilig was het 'spoor 'al lang niet meer, maar nu spoort het vervoersbedrijf ook niet meer op het gebied van klantvriendelijkheid. Wie nu het saldo op zijn abonnement wil verhogen, kan met dit verzoek terecht bij de ticketbalie, waar een doorgaans vriendelijke beambte (ook blij dat hij weer eens een echte klant spreekt) in ruil voor bij voorbeeld een briefje van 50 euro het abonnement van een dito injectie voorziet. Dat kan straks dus niet meer. En hoe luidt de motivatie van de NS voor deze opmerkelijke, klantonvriendelijke stap?

'Nederland is in rap tempo aan het digitaliseren. Pinautomaten verdwijnen uit het straatbeeld, zelfscanners nemen een vlucht in de supermarkt en je kan steeds meer overheidszaken online regelen. Ook wij zien die ontwikkeling bij onze reizigers. In 2004 werd aan de balie nog 63 procent van de kaartjes gekocht. Vorig jaar was dat nog maar 12 procent. Reizigers boeken hun kaartjes tegenwoordig vooral online', aldus Tjalling Smit, lid van de Raad van Bestuur van NS, op de website van het vervoersbedrijf.

Triest dat Smit naar de zelfscanners in supermarkten verwijst. Het is ronduit onbegrijpelijk dat de vakbonden met plaatsing van die ondingen akkoord zijn gegaan, want op die manier verdwijnt de cassiere steeds meer uit het winkelbeeld. Degenen die hun boodschappen op deze manier doen, moeten zich dan ook diep schamen. Zij zijn het die de cassieres straks brodeloos maken. Daarmee verdwijnt ook het gezellige praatje bij de kassa. Toen AH enkele weken terug landelijk getroffen werd door een storing in het pinsysteem waren klanten die contant betaalden plotseling meer dan welkom. Dat was helaas maar van korte duur. Toen de storing voorbij was, werd de contante betaler direct weer gedegradeerd tot tweederangsklant. Voor hem geen aparte kassa, dat 'privilege' is uitsluitend weggelegd voor de pinners. Als er zonodig pinkassa's moeten komen, waarom dan geen aparte kassa's voor contante betalers? Op die vraag is AH mij nog steeds een antwoord schuldig. Bij de eenzame kassa die mede voor deze groep nog is gereserveerd, is het vaak bijzonder druk. Wat duidelijk maakt dat er nog steeds een grote behoefte is aan contant geld. Maar daar hebben al die bedrijven totaal geen oog voor. 'Het wordt 'klantvriendelijkheid' is al lang bijgezet op de vuilnisbelt van de geschiedenis. En wat doet Mark Rutte? Helemaal niets. Ik heb hem al vaak voorgesteld dat contant geld ten allen tijde overal als wettig betaalmiddel moet blijven gelden. Het blijft echter stil in het torentje.

Hoewel dat aspect te weinig aandacht in de media heeft gekregen is premier Mark Rutte niet bepaald zonder kleerscheuren uit de verhoren van de toeslagencommissie gekomen. Aan het eind van het kruisverhoor zag hij zich zelfs genoodzaakt om zijn excuses te maken aan de zwaar getroffen betrokkenen. Niet alleen namens het kabinet, maar ook op persoonlijke titel.

Het zou Rutte hebben gesierd indien hij zich tot 17 december (de dag dat het eindrapport wordt gepresenteerd) koest gehouden zou hebben. Maar niks hoor, er zijn immers verkiezingen in aantocht en dat laat je zo'n kans om kritiekloos geinterviewd te worden in een allerhaast uit de grond gestampt praatprogrammaatje van Linda de Mol, Linda's Wintermaand, uiteraard niet lopen. Maar dat is nou net wat hij wel had moeten doen. 'Dankzij' dit kabinet zit Nederland bij gebrek aan alternatieven het grootste deel van de dag gedwongen thuis. Het is Rutte die bepaalt hoeveel vrienden je thuis mag uitnodigen, waar of wanneer je op vakantie mag, op welke werkplek je het dagelijkse brood mag verdienen en wat je op je gezicht moet dragen. Irene van den Berg stelt in haar column in het AD terecht dat de overheidsbemoeienis met de burgers sinds de Tweede Wereldoorlog nog nooit zo groot is geweest en het maar de vraag is of de overheid al die maatregelen na de coronacrisis ooit zal terug draaien. Met de natte vinger heeft Rutte bepaald dat ieder theater ongeacht de omvang, slechts dertig bezoekers per voorstelling mag ontvangen. Zelf voor de oudejaarsconference van Youp van 't Hek wordt geen uitzondering gemaakt, terwijl er in het koninklijk theater Carré toch bijna tweeduizend stoelen te vergeven zijn. Een creatieve schouwburgdirecteur in het noorden des lands buiten beschouwing gelaten, houdt vrijwel elk theater de deuren voorlopig op slot. Een beetje econoom weet immers dat je met dertig bezoekers de toko niet draaiende kan houden. Had dit aantal op pakweg zestig tot honderd gelegen, dan was er niets aan de hand geweest. Mark Rutte is typisch zo'n bestuurder die zichzelf ver verheven voelt boven de maatregelen die hij het hele land wel durf op te leggen. Zonder enige hesitatie lachte hij ons 'gezellig' toe vanuit Linda's studiotuin. Schaamteloos is hier het juiste woord.