R   E   C   E   N   T

Zondag 5 mei

WIE VREDE WIL, BEREIDT ZICH VOOR OP OORLOG

Kolonel Huub Smeets van het Korps Commando Troepen wond er zaterdagavond geen doekjes om bij de Dodenherdenking ter hoogte van het monument in de Parklaan. 'Velen van ons hebben nooit anders gekend, maar vrede is geen vanzelfsprekende zaak, dat blijkt nu maar weer eens. Wie vrede wil, doet er verstandig aan om zich op oorlog voor te bereiden. Een sterke defensie is daartoe een absolute noodzaak', aldus Smeets. Burgemeester Han van Midden onderstreepte die gedachte. 'De val van de Berlijnse Muur (waar ik nog een stukje van in mijn huiskamer heb staan) in 1989 staat mij nog helder voor ogen. Als jochie van twaalf jaar hoorde ik de Amerikaanse president George Bush Senior zeggen dat 'het vrije westen de koude oorlog heeft gewonnen', en daarna groeide ik op in een oase van vrede zonder noemenswaardige rimpelingen'. Nu is vrede niet meer zo vanzelfsprekend, daarom riep Van Midden alle burgers van de gemeente Roosendaal op om schouder aan schouder te blijven staan, met als kern zachtmoedigheid.
 
“Laten wij het verschil gaan maken door zachtmoedigheid te laten regeren. Door onze overeenkomsten aan te grijpen als houvast, en belangrijker nog, door ons te verenigen in onze verschillen. Laten we allemaal meedoen. Jong, oud, wit, zwart, hetero, transgender, commando, interieurverzorgster, politicus, vrijwilliger. Laat ons een vuist maken tegen polarisatie en haat in de wereld door schouder aan schouder, zij aan zij, de straten op te gaan. Want onze geschiedenis leert, met de Tweede wereldoorlog voorop, dat het volgen van die gevoelens alleen maar leidt tot verwoesting, spijt en diep berouw”, zo riep de burgemeester een ieder op tot bezinning. Het regende pijpenstelen tijdens de herdenkingsplechtigheden, maar dat was voor velen geen obstakel om de bijeenkomst bij te wonen. Indien singer-songwriter Erwin Nyhoff aanwezig was geweest, had hij net als twee jaar geleden bij soortgelijk weer in de Tuin van de Kring 'Who'll stop the rain' kunnen inzetten. En zowaar, de weergoden stopten toen onmiddellijk met hun misére over de aanwezigen uit te strooien. Het koperensemble van Muziekvereniging Roosendaal en het koor Skoor hadden deze klassieker van Creedence Clearwater Revival deze avond helaas niet op het repertoire staan. Van het 'Wilhelmus' trokken de weergoden zich niets aan, want het bleef maar door regenen. 'Als de klok 8 keer slaat', luidt de titel van het op ingetogen wijze gezongen lied van Sara van Gaans. Dat leidde eveneens tot een moment van bezinning. Naast het muzikale gedeelte was er voorafgaande aan de kranslegging nog een dans verzorgd door Martijn Weber, Lenny Avantaggiato en Miranda Brand onder toeziend oog van choreograaf Jacques van Meel (wanneer krijgt deze creatieve geest eens een lintje?). Het motto van de Dodenherdenking was dit jaar 'Iedereen doet mee'. Daarom werden de kransen en bloemen door alle organisaties en overige aanwezigen vrijwel tegelijkertijd gelegd bij het monument. Voor Han van Midden was dit zijn laatste Dodenherdenking als burgemeester van Roosendaal. Over enkele weken vertrekt hij met zijn gezin naar zonnig Curacao.
 
Stadsdichter Ivo Weterings tenslotte sloot de bijeenkomst af met zijn  gedicht 'Als je stil staat, luister dan'.
 
Als je stil staat, luister dan
 
elk verhaal een eigen taal
elk oog een eigen blik
elke oorlog eigen helden
elk woord een eigen mond
elk moment een eigen toon
herdenken is herinneren
is stil staan bij, is luisteren
is vertalen, is de tijd nemen
is telkens helder krijgen
hoe we samen behouden
wat soms verloren lijkt
 
FOTO: Ivo Wetering

 

                  

Zondag 5 mei

ALLEEN ENGELSEN KUNNEN 'WICKED LITTLE LETTERS' VERFILMEN

Edith (Olivia Colman) ontvangt al een poosje vulgaire brieven die, zo vermoedt ze (alhans dat doet ze de kijkers geloven) afkomstig zijn van haar grofgebekte buur Rose (Jessie Buckley). Het is 1920. Edith is nooit getrouwd en woont nog bij haar ouders, waar ze haar dagen vult met schoonmaken en het lezen van bijbelverzen. Dan komt de vrijgevochten Rose naast haar wonen. Edith neemt haar onder haar hoede, want zonder haar supervisie zou Rose’s jonge dochter later vast net zo worden als Rose zelf: een drinkgrage weduwe met een vies huis. Edith had alleen maar goede bedoelingen. En nu wordt juist Edith uitgemaakt voor vieze hoer.
Regisseur Thea Sharrock giet deze (waargebeurde) anekdote over een Brits badplaatsje dat wordt opgeschrikt door obscene brieven in de vorm van een mysterie. Dat Rose het niet heeft gedaan is meteen duidelijk en het daagt al snel wie de echte boosdoener is, hoewel dit pas veel later wordt onthuld.
 
Sharrock gebruikt het genre om de spot te drijven met de genderrollen van 1920. Ze introduceert agent Gladys Moss (Anjana Vasan), die haar eigen onderzoek begint omdat haar nietsnutten van bazen haar twijfels over de zaak niet serieus nemen. Wat volgt is een herhaling van dezelfde observatie. Alle mannen zijn hansworsten, die luidkeels hun eigen grootsheid bezingen en de vrouwen in hun leven naar beneden praten. Als vrouwen hetzelfde doen als mannen (drinken of schelden of een mening hebben) worden ze uitgemaakt voor sletten.

 

Colman speelt Edith als een cartoonesk maar geloofwaardige vrome vrouw. Wicked Little Letters hekelt Ediths kleinzieligheid, maar laat ook zien dat die vooral komt door de samenleving waarin ze is opgegroeid. Toch draait dit verhaal volledig om de schokfactor van het horen vloeken van deze zogenaamd vrome vrouw en de komisch/dramatische ontwikkeling waarin ze verzeild raakt. Colman kan fantastisch schelden, maar met Rose had het best wat meer mogen vlammen. Een catfight midden op straat zou de film meer lading en expressie hebben gegeven. Je moet er echter niet aan denken dat een Nederlandse regisseur het ooit in zijn hoofd zou halen om dit verhaal te verfilmen. 'Wij' hebben domweg geen actrices die dit soort personages geloofwaardig kunnen vertolken. Ik ben intussen wel benieuwd naar het ware verhaal achter dit komische drama.      

Zondag 5 mei

WANNEER IS LEEFTIJDSDISCRIMINATIE TOEGESTAAN?

Onlangs ben ik het slachtoffer geworden van een vreemd en mijn inziens ongehoord staaltje van leeftijdsdiscriminatie. Als bijna 67-jarige solliciteerde ik begin dit jaar naar de functie van burgemeester van Roosendaal, mijn woonplaats. Deze functie was per eind mei 2024 vacant.
Op een kwade dag kreeg ik een telefoontje van het Provinciehuis in Den Bosch met de mededeling dat ik 'mijn leeftijd tegen heb'. 'Een burgemeester is wettelijk verplicht op zijn 70e verjaardag terug te treden. Een burgemeester wordt geacht minstens één termijn van zes jaar uit te dienen (wat dan weer niet wettelijk verplicht is, JP) en u begrijpt dat we geen burgemeester gaan benoemen voor een halve termijn. Was de situatie anders geweest, dan zouden we uw sollicitatie zeker in behandeling hebben genomen, maar daar kan nu dus geen sprake van zijn, begrijpt u?
Ik begreep het volkomen. Louter op grond van mijn enigszins gevorderde leeftijd kon ik een persoonlijke ontmoeting met de Commissaris der Koning en de vertrouwenscommissie van de gemeente wel op mijn buik schrijven.
 
De vraag waar ik dus mee zat en nu nog zit is deze: hoe is het mogelijk dat onterechte leeftijdsdiscriminatie bij wet verboden is, terwijl een andere wet voorschrijft dat een burgemeester op zijn 70e verplicht is om zijn ontslagbrief te schrijven. Uitzondering op deze regel zijn voor reeds zittende burgemeesters wel mogelijk, maar komen slechts sporadisch voor. Dit is wel heel wrang, voor een premier, minister en tweede kamerleden geldt deze beperking niet, en in de Verenigde Staten gaat de strijd om het presidentschap in november tussen twee dementerende bejaarden.
Ik heb hierover een klacht ingediend bij het College van de Rechten van de Mens. Die buigt zich daar nu over.
 
Zo luidt de vraag die ik bij diverse media heb weggelegd, met het dringende verzoek hier aandacht aan te besteden. 

 

              

Zaterdag 4 mei

BOLÉRO IS EEN MUZIKALE VORM VAN KLEDING

Naar aanleiding van mijn verslag over de film 'Boléro' is mij door  meerderen gevraagd wat dat woord nu precies betekent. Welnu: Een bolero is een zeer kort jasje met lange of korte mouwen, zowel gedragen door mannen als vrouwen. De bolero heeft zijn oorsprong in de dracht van de Spaanse stierenvechters. In Nederland is de uitspraak van het woord voor dit kledingstuk, afwijkend van de uitspraak die geldt voor muziekstukken met dezelfde naam. De muzikale versie van de Bolero wordt doorgaans uitgesproken als Boléro, terwijl de naam van het kledingstuk vaak wordt uitgesproken als bóleró of vanwege de soms zeer minimale afmetingen bóleróotje. Ravel voldeed aan deze voorwaarden. Zijn 'Bolero' behoort met circa 15 minuten tot een van de kortste- maar meest expressieve klassieke stukken uit de geschiedenis. Zelf kon Ravel maar weinig waardering opbrengen voor zijn niet vergankelijke compositie. Op later leeftijd 'vergat' hij zelfs dat hij het ooit had geschreven. Merkwaardig genoeg kon hij de 'Boléro' als licht dementerende wel waarderen.      

zaterdag 4 mei

HAN VAN MIDDEN ALS RAZENDE ROOSENDAALSE REPORTER

Burgemeester Han van Midden presenteerde in oktober 2019 bij zijn entree in De Kring een filmpje waarin hij optrad als Razende Roosendaalse Radio Reporter (RRRR) die undercover diverse nietsvermoedende passanten op straat aan de tand voelde over de nieuwe burgemeester. Zo kreeg hij van een olijke man te horen dat de nieuwe burgemeester zich zeer veelvuldig moest laven aan het Roosendaalse Carnaval, omdat dit leutfeest in zijn ogen toch wel heel sfeervol en bijzonder is. Van een bezorgd ogende vrouw kreeg de RRRR te horen dat veiligheid absolute prioriteit moest krijgen onder het nieuwe 'regime'.
 

 

Een oudere passant met een hippie-achtig uiterlijk maakte van de gelegenheid gebruik om het Blommenkindersfestival in het Vrouwenhof te promoten, een evenement waar de burgemeester wat hem betreft in juli 2020 zeker een kijkje moest gaan nemen (helaas gooide corona roet in het eten). In Wouw liep de RRRR Jaap van der Gulik tegen het lijf, de oprichter en gangmaker van het ensemble Omonia (inmiddels een aantal jaren ter ziele), dat zich volledig richtte op Griekse volksmuziek. Van der Gulik beklaagde zich er over dat de subsidie voor Omonia van het ene- op het andere jaar volledig werd ingetrokken vanwege verscherpte voorwaarden. De RRRR sloot ieder gesprekje af met het tonen van een nog niet gepubliceerde pagina van BN/DeStem waarop een uitgebreid interview met Han van Midden was afgedrukt. Daar was uiteraard een foto bij geplaatst en toen hadden de meesten wel door dat ze in het ootje waren genomen door hun nieuwe 'burger'vader. Twee meisjes op de Nieuwe Markt in Roosendaal waren zo verbouwereerd dat ze spontaan al proestend van hun stokje gingen. Jaap van der Gulik sloeg de RRRR niet met de 'suukerbieten' maar op sportieve wijze met de krantenpagina voor den kop. Vanavond is het 4 mei. Omonia en met name Van der Gulik had iets met 4 mei. Speciaal voor deze gelegenheid had het gezelschap na de officiele plechtigheden bij het monument in de Parklaan meerdere keren een speciaal herdenkingsconcert georganiseerd in de St. Josephkerk, met als speciale gast de in maart 2020 overleden zangeres Liesbeth List die onder meer de 'Mauthausencyclus' voor haar rekening nam. Bij een van die concerten was Ramses Shaffy aanwezig als speciale gast. Wellicht dat een ander gezelschap die mooie traditie nog eens nieuw leven in kan blazen. Dat zou mooi en vooral passend zijn. Het filmpje DE NIEUWE BURGEMEESTER UNDER COVER' is nog steeds te zien op youtube.   
FOTO: Ramses Shaffy had het bijzonder naar zijn zin op die bijzondere 4 mei-avond in de St. Josephkerk.
  

Zaterdag 4 mei

WAT MOETEN WE HAN VAN MIDDEN NOG VRAGEN?

Eind deze maand is het zover. Dan stopt Han van Midden als burgemeester van Roosendaal. Hij emigreert begin juni naar Curacao waar hij de functie van secretaris van de Colleges Financieel Toezicht gaat bekleden. Vlak voor zijn afscheid heeft BN/DeStem een interview met de scheidende 'burger' vader gepland. De redactie is benieuwd wat de lezers nog aan Van Midden willen vragen. Dat kunnen ze laten weten via een mail naar redactie.roosendaal@bndestem.nl of via het formulier op bndestem.nl/roosendaal. De leukste, mooiste en meest interessante vragen worden in het interview meegenomen.
 
Dit waren de eerste twee vragen die bij me opkwamen:
 
Beste Han, momenteel hangen slechts de beeltenissen van Jan Mol (2018 overleden) en Frans van der Groen (overleden 2013) aan het plafond van restaurant Over de Tong in De Kring. Beide lokale grootheden heb jij natuurlijk nooit persoonlijk gekend, maar als jij het geheel zelf zou mogen bepalen welke Roosendaler zou daar wat jou betreft als derde bij moeten komen hangen? Hij of zij mag nog best onder ons zijn. Ik ben vooral benieuwd naar je motivatie. Misschien mag ik je een kleine tip geven: Jack Jersey wellicht. Je hebt in 2019 op verrassende wijze je entree gemaakt met een filmpje van hoog journalistiek gehalte. Wellicht kun je ook nog een afscheidsfilmpje laten vertonen bij je aanstaande afscheidsreceptie waarin je jouw keus toelicht.
 
Dan prangende vraag nummer twee: Wat vind je er van dat iemand van bijna 67 jaar alleen al op grond van zijn leeftijd niet jouw opvolger kan worden als burgemeester van Roosendaal. Burgemeesters zijn ridicuul genoeg wettelijk verplicht op op hun 70-e verjaardag ontslag te nemen. Zoals bekend heb ik hierover inmiddels een klacht weggelegd bij het College van de Rechten van de Mens, maar uiteraard ben ik ook zeer benieuwd naar jouw visie op deze mijn inziens achterhaalde procedure, zeker wanneer je bedenkt dat het presidentschap van Amerika een strijd is tussen twee dementerende bejaarden.      

Vrijdag 3 mei

VOORZITTER VAN EEN STEMBUREAU STOND NOG OP M'N LIJSTJE

Maarten 't Hart, u weet wel, die wat wereldvreemde schrijver uit Maassluis, liet ooit in één van zijn boeken de hoofdpersoon zeggen dat hij nog twee dingen op zijn buckett-list had staan, te weten: een worstelpartij met een vrouw op de tatami en een dag voorzitter zijn van een stembureau. Dat eerste zie ik mezelf niet gauw doen, maar voorzitter zijn van een stembureau wel, dat stond nog op mijn persoonlijke to-do-lijstje, en die wens gaat binnenkort dan ook in vervulling. En wel op 6 juni bij de verkiezingen voor het Europese parlement. De benoeming en de instructie heb ik reeds op zak. Ik mag die dag preses zijn van het stembureau in het NS-station. Dat geeft ongetwijfeld een extra dimensie aan deze ad hoc-activiteit, want op een station zie je een mens in al zijn hoedanig- en eigenaardigheden letterlijk en figuurlijk de revue passeren. Alleen het tijdstip om de werkzaamheden te starten zal me niet meevallen. Ik word geacht reeds om 07.00 uur in actie te komen, maar voor een dagje moet dat wel kunnen. Op mijn zoektocht om een indruk te krijgen hoe mijn 6e juni zal verlopen, stuitte ik op onderstaand verslag. Een wetenswaardigheidje wil ik vast met mijn vele volgers delen. Het is toegestaan om een foto (selfie) te maken van jezelf met je ingevulde stembiljet. Wat niet mag is om zonder hun toestemming een foto te maken van andere stemgerechtigden die van hun kiesrecht gebruik maken. Het is maar dat je het vast weet.
 
VERHAAL : Verantwoordelijk zijn voor een stembureau op 22-jarige leeftijd, voelen hoe je belangrijk bent voor de democratie in je gemeente. Het is een bijzondere ervaring om zelf een deeltje te zijn binnen dat democratisch proces dat onze samenleving zo mooi en sterk maakt. Maar ik onthou vooral dat werken in een stembureau een uitstekende teambuilding oefening is.
Eind augustus, ik word gebeld door de voorzitter van het hoofdbureau in Sint-Agatha-Berchem. Hij wil graag dat ik voorzitter word van een stembureau. “Er is nood aan jong bloed bij de voorzitters,” vindt hij. Als journalist met een passie voor politiek en student Pol&Soc zag ik het als een mooie uitdaging om zelf de touwtjes in handen te nemen van zo’n stemming.
Zondag 14 oktober, zeer waarschijnlijk de vroegste zondag uit mijn nog jonge leven. Om 6.45 uur stipt ben ik net op tijd aan het stembureau in de feestzaal van de gemeente. Ik heb geluk, er komt een man zichzelf aanbieden als bijzitter. Zo kan ik de ene bijzitter die niet is komen opdagen vervangen door een gemotiveerde vrijwilliger. Geweldig!
 
We zijn net om acht uur klaar om het bureau te openen. De dappere ochtendmensen komen met mondjesmaat binnen. Je denkt dan dat het allemaal zo moeilijk niet is. Tot het uurwerk aan de muur elf uur aangeeft. Elf uur wordt in stembureautermen “het uur van de toevloed” genoemd. Plots heb je dan een rij van de ingang tot aan het stembureau. Het is dan dat het echte werk begint.
 
Het is ook net op dat uur dat de, zeg maar, moeilijkere mensen langskomen. Van het zagen over de zogezegd ingewikkelde elektronische stem tot het vragen aan een bijzitter voor wie hij moet stemmen. Ze passeren allemaal de revue. Om nog maar te zwijgen over de mensen die absoluut samen met hun familielid in het hokje willen stemmen, “want hij of zij begrijpt de stemcomputer niet zo goed”.

 

Al deze moeilijke en stressvolle toestanden creëren wel een samen­horigheidsgevoel. Je voelt je plots verbonden met mensen die je nog geen halve dag kent. Mensen die er ’s ochtends duidelijk geen zin in hebben, maar die naarmate de tijd vordert steeds meer hun best doen en echt als ploeg beginnen te werken. Als voorzitter is dat voor mij het mooiste wat er kan gebeuren in een stembureau.
 
En als u in juni opnieuw gaat stemmen, dan zou ik eigenlijk een heel simpele boodschap willen meegeven. De voorzitters, secretarissen en bijzitters zijn bij verkiezingen echt van 7 uur tot 16 uur en later non-stop bezig met het in goede banen leiden van de democratie van het land. Een gewoon “bedankt en veel succes voor vandaag” bij het verlaten van het stembureau, dat doet echt enorm veel deugd.     

Vrijdag 3 mei

MAURICE RAVEL HAD WEINIG OP MET ZIJN "BOLERO"

Algemeen wordt de 'Boléro' van Maurice Ravel (`1875-1937) beschouwd als het meest erotische klassieke stukje muziek dat ooit is gecomponeerd. De componist was zich bij het schrijven echter niet bewust van de sensuele lading en heeft zich immer verbaasd over de hoge vlucht die zijn creatie kreeg te doorstaan. In de film 'Boléro' grijpt filmmaker Anne Fontaine de wording van het wereldberoemde stuk van Ravel aan voor een blik in de psyche van de componist. De film was onlangs te zien in City-Cinema, in de Cinema Paradiso-reeks.
Het is een van die klassieke werken die iedereen kent: de Boléro. Maurice Ravel schreef het in 1928 in opdracht van de Russische danser en mecenas Ida Rubinstein, die op de muziek een weelderig en sensueel ballet liet maken, waarin ze zelf de hoofdrol danste. Wat in de film ook duidelijk tot uiting komt. De ironie of misschien wel beter gezegd het drama wil dat de componist zelf weinig op had met het stuk dat hem zijn grootste faam bezorgde, terwijl hij zelf van mening was veel mooiere stukken te hebben gecomponeerd.
“Mensen kennen zijn muziek, maar over zijn persoon is weinig bekend. Hij was een elegante man, maar enorm verlegen en gesloten. Er was een afstand tussen hem en anderen. Ik vond het interessant om met deze film in zijn hoofd en in zijn gevoelens te kijken". aldus Fontaine in een recent interview.
Maurice Ravel had volgens haar veel humor; zelfspot vooral, maar daar is in de film niet veel van te merken. “Ik probeer een gevoel van verstandhouding te creëren bij het publiek, door te laten zien hoe hij met het stuk worstelt. Hij heeft geen inspiratie, maar stap voor stap beginnen de geluiden iets te vormen – dankzij zijn talent natuurlijk, want de Boléro is zeer geraffineerd, ook al klinkt het eenvoudig".
Fontaine's vader was eveneens musicus. Hij hield erg van de Boléro en draaide het om zijn somberheid te verdrijven. Fontaine wilde erop dansen, ze voelde die connectie tussen het lichaam en de muziek. Maar waarom een film? "Ik weet het niet. Meestal begin ik aan een film wanneer ik voel dat er redenen voor zijn – van enkele van die redenen ben ik me bewust, andere ontdek ik tijdens het maken en sommige ontdek ik nooit. Bij Ravel is er om te beginnen een bepaalde ontwikkeling, zoals het feit dat hij geen seks heeft. Dat was een mysterie dat me aantrok: hoe deze man het erotische in zijn leven zocht in muziek. Plus het feit dat hij fragiel durfde te zijn en feministisch, als ik het zo mag noemen. Zijn relaties met de vrouwen in zijn leven waren sensitief en heel belangrijk voor hem. Ik wilde tussen hem en zijn vriendin Misia een liefdesverhaal construeren dat zich alleen op een geestelijk niveau voltrekt.”

 

In de film wordt Ravel vooral omringd door vrouwen. Door die keuze vallen een aantal belangrijke mannen in zijn leven buiten het verhaal. “Maar natuurlijk, ik heb de film niet geschreven met de bedoeling een biografisch verhaal te vertellen. Ik hou niet van biopics. Toen ik een film over Chanel maakte behandelde ik alleen haar jonge jaren, voor het succes kwam. Je zou kunnen zeggen dat ik hier een biopic van de Boléro heb gemaakt. De muziek bepaalt de opbouw. De film is als een dagdroom, waarin herinneringen, associaties, gevoelens, geluiden voorbijtrekken – net als de Boléro eigenlijk, die beetje bij beetje steeds intenser wordt. Ik wilde de kijker deel laten worden van Ravels connectie met een andere wereld, een wereld van geluiden en stilte. Iedereen heeft daar op een bepaald niveau mee te maken, of het nu gaat om koken of tekenen. Ik denk dat het een zekere democratie verleent aan het idee van creativiteit als je zo’n briljant en geraffineerd persoon als Ravel ziet worstelen met de materie, niet in staat om te doen wat hij aan zijn opdrachtgever Ida Rubinstein heeft toegezegd. Mensen vertellen me dat ze zich verbonden voelen met hem door zijn kwetsbaarheid en zijn twijfels. Want iedereen heeft wel een droom om iets te maken. Iets in huis of zo – niet iedereen creëert natuurlijk een invloedrijk meesterwerk als de Boléro”.                    

Woensdag 1 mei

HET JAAR 1957 WAS EEN SCHARNIER IN DE GESCHIEDENIS

            'Zijn er soms mensen in de zaal die net als ik in 1957 zijn geboren?, zo slingerde Jan Rot deze vraag de kleine zaal in tijdens zijn allerlaatste optreden in De Kring, inmiddels al weer enkele jaren geleden. Hoewel ik een principiële niet-handopsteker ben bij voorstellingen in De Kring ging nu spontaan mijn hand de lucht in. Net als Jan ben ik zeer content met mijn geboortejaar, want deze vier cijfers worden nu algemeen beschouwd als een scharnier in de geschiedenis. Want zeg nu zelf, 1956 is iel en onaf, terwijl 1958 weer te dik en te vol is. 1957 is precies goed, een getal met evenwicht, waardoor het zonder luidruchtig en (te) beladen te zijn (zoals 1940, 1945, 1968 of 2000) een belofte in zich draagt.
 
Onze banknummers, telefoonnummers en PIN-codes veranderen meestal in de loop der jaren. Het enige getal waar iedereen zijn leven lang aan verbonden blijft, is zijn geboortejaar. In 2014 was dat jaartal extra speciaal. Want de in 1957-geborenen bereikten toen de leeftijd van 57, een eenmalige gebeurtenis. Ik heb die heuglijke gebeurtenis omlijst met de toezending van mijn portret aan Melania Trump, en die was zo vriendelijk om mijn konterfijtsel aan de muur van haar New-Yorkse appartement in de Trump-Towers te hangen. Wie weet, hang ik daar nog steeds en kijkt ze me nog immer liefdevol aan, zoals op onderstaande afbeelding. De magie blijft echter ook na dat jubileumjaar recht overeind. Ik lees een artikel waarin 1957 wordt genoemd onbewust altijd met extra belangstelling. In gezelschap laat ik dat vaak merken ook. 'Hé, wist je dat deze zanger even oud is als ik?' , wat me dus bij het lezen van de laatste column van Jan Rot in de Mezza (zaterdagbijlage van het AD en BN/DeStem) overkwam. 'Even' is eigenlijk niet het goede woord. Jan is van 25 december (waardoor 64 jaar zijn eindpunt was) en ik van 15 juni. Andere BN-ers zijn onder anderen Frank Boeijen (27 november) Frederique Spigt (28 januari) Porgy Franssen (4 februari), Berdien Stenberg (30 juli) en Frank Affolter (14 november).
 
Met de bekende Roosendaler Pierre de Jong deel ik mijn aanstaande 67e verjaardag op 15 juni. We schelen slechts tien minuten. Ik kwam ter wereld om 5.30 uur in Rotterdam, hij om 5.40 uur in Roosendaal. Of was het andersom? We leerden elkaar pas kennen in 1994 (bijna 30 jaar geleden dus) toen Pierre er als eerste in slaagde om wielerronde De Draai van De Kaai rechtstreeks via internet uit te zenden. Wat was er wereldwijd dan zo bijzonder aan 1957?, zal inmiddels menigeen zich in gemoede afvragen. De moderne wereld zoals we die nu kennen, kroop onbetwistbaar uit haar cocon. De eerste tekenen van opstandigheid en de onvrede, die de motor achter de culturele stroomversnelling van de jaren zestig vormden, manifesteerden zich uitgerekend in 1957. De Sovjet-Unie beschikte naast de waterstofbom over ballistische raketten en dat ze daar beter mee overweg konden dan de Amerikanen bewees de Russische beer met de Spoetniks 1 en 2.
 
In hetzelfde jaar verschenen de eerste atoomonderzeeërs en voltooide de VS het Distant Early Warning System, oftewel een schutting van radargolven om de vrije wereld. In 1957 werd ook de eerste raket met atoomkop afgeschoten. De Eisenhower-doctrine en he balance of terror waren daarmee een feit. Voorts zagen de Bundesbank en de Europese Gemeenschap het levenslicht en verschenen de eerste voorwerpen van PVC (dat was ook de afkorting van mijn in 2013 opgerichte politieke partij, wat stond voor Pleijdooi Voor Cultuur - inmiddels opgeheven) in de winkels. Beckertts 'Endgame' en Bernsteins 'West-Side Story' gingen in premiére, Jack Kerouacs 'On the Road' onderging eindelijk zijn langverwachte publicatie en het eerste straalvliegtuig voor passagiers, de Caravelle, gaf het startsein voor een nieuw reizigerstijdperk. Ronduit pijnlijk was de kwestie rond Nieuw Guinea, een blamage van begin tot eind. De grauwheid van die jaren werd geillustreerd door een huurverhoging van maar liefst 25 procent onder het derde- en laatste kabinet Drees. De helft kwam ten goede aan de verhuurders en de andere helft aan de staat. Drees liet de huurders in de kou staan, en markeerde daarmee onbedoeld het einde van het socialisme dat naadloos overging in de sociaal-democratie. De film 'Bridge on the River Kwai'beleefde zijn premiere, oudere bioscoopbezoekers herinneren zich ongetwijfeld dat tenen krommende marsliedje nog dat het kijkplezier sterk temperde.
 
Qua populaire muziek staat 1957 bekend als het jaar van de calypso, gekoppeld aan 'Island in the Sun' van Harry Belafonte, tot diep in de jaren zeventig gekopieerd door Oscar Harris en zijn Twinkle Stars. Ook kwam het album 'Miles Ahead' uit, de eerste samenwerking tussen het legendarische Miles Davis Kwartet en de arrangeur Gil Evans. Het was voorts het jaar van de eerste non-stop straaljagervlucht om de wereld, van de Russische aankondiging van de bouw van een Wetenschapsstad in Siberië en de Prix Renoudot voor Butors roman 'La Modification' en op 2 januari 1957 werd in Amsterdam de eerste AOW-uitkering verstrekt aan de kersverse gepensioneerde belastingambtenaar A. Bakker uit de Boterdiepstraat. Een minpuntje in de modewereld waren de zakjurken, het laatste en mislukte idee van Christian Dior (die nog in hetzelfde jaar overleed).
 

 

Als ik mijn gedachten er nog eens over laat gaan, dringt zich toch als eerste het beeld van de Spoetnik bij me op als ik aan 1957 denk. Na de eerste maanlanding in 1969 raakte ik helemaal verslingerd aan de ruimtevaart (ik denk dat ik een van de weinigen ben met een heuse Maanbol in het interieur), wellicht heeft dat dus ook met mijn geboortejaar te maken. De spoetnik was een bal van 70 centimeter doorsnee, waaruit vier lange antenne-sprieten staken. De spiegelende bolvorm werd met een razende vaart en bij verrassing de atmosfeer in geschoten om slechts rond de aarde te cirkelen en onophoudelijk monotone radiosignalen uit te zenden ten teken dat zijn werk nog in uitvoering was. Camera's en meetapparaat behoorden niet tot de uitrusting, het minuscule ruimtevaartuigje kondigde slechts de komst van een nieuwe dimensie aan en op dat wereldwondertje bouwt NASA nog immer voort. Alles bij elkaar vormt dit voor mij een talisman, die constant zachtjes fluistert: Zie je wel, in ons jaar werd de toekomst uitgevonden. Kennedy riep bij zijn bezoek vol trots: Ich bin ein Berliner. Toen ik in 2006 de Gouden Bolhoed op mijn hoofd gedrukt kreeg namens het IQ Aarmoeinieke door de onvergetelijke Frans van der Groen, sloot ik mijn toespraakje af met 'Ich bin ein Kaaiman' (het IQ heeft immer vanuit De Kaai aan de weg getimmerd). Nog trotser stel ik nu: Ich bin ein 1957-er'. ook al had ik daar zelf geen enkele invloed op.           

Woensdag 1 mei

PREZO KEURMERK VOOR GROENHUYSEN

       Groenhuysen heeft het PREZO keurmerk dementie op jonge leeftijd ontvangen. Het keurmerk werd door Perspekt uitgereikt aan het team en de behandelaren van Heerma State en dagbehandeling De Wiek.
 
Het is een mooie erkenning voor de zorg die Groenhuysen biedt aan jonge mensen met dementie. Op zowel Heerma State als op De Wiek werd deze mijlpaal uiteraard ook gevierd met de bewoners en bezoekers. Het PREZO keurmerk is ontwikkeld in opdracht van het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd. Dit centrum heeft als doel om goede zorg en ondersteuning voor jonge mensen met dementie en hun naasten te bieden.

 

Groenhuysen specialiseert zich op mensen met dementie op jonge leeftijd binnen de regio, en neemt actief deel aan het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd en de ketenzorg. Het behalen van het keurmerk is in de visie van Groenhuysen een mooie bevestiging dat zij zich op een goede manier inzetten voor het leveren van kwalitatieve zorg en het welzijn van cliënten.
              

Woensdag 1 mei

DE BROEDPLAATS GESCHIKTE LOCATIE VOOR WORSTELCLUB?

       Onlangs nam ik op advies van een biljartvriend een kijkje in buurthuis De Broedplaats aan de Lindenburg. In dit gebouw achter het winkelcentrum was vroeger kerk De Goede Herder gevestigd. In deze kerk heeft in december 2007 de afscheidsdienst voor mijn vader met als voorganger Jan van den Elzen plaats gevonden. Ik was dus heel benieuwd wat het 'broeden' op een nieuwe invulling na de overdracht door het Bisdom Breda in de praktijk heeft opgeleverd.
 
Bij de ingang trof ik Rikkus aan die ik nog ken van diverse projecten waar hij een bijdrage aan heeft geleverd. Dat was dus al een goed begin. Binnen was mijn biljartvriend al in een geanimeerde wedstrijd met drie medebezoekers verwikkeld. Op uitnodiging van Rikkus haalde ik een lekker bakske koffie in de keuken, een klein half uur later liet ik me met plezier nog eens inschenken. De inrichting van De Broedplaats is zeer smaak- en sfeervol, er is voldoende leesvoedsel aanwezig om lekker langs de boekenplanken te snuffelen en dan is er ook nog een tafel, gevuld met spulletjes die je gratis mag meenemen. Laat ik daar nou precies enkele dingen aantreffen die ik goed kon gebruiken, dus mijn bezoek was al snel geslaagd.
 

 

Laatst zat ik met een aantal mannen en vrouwen om de tafel die allemaal actief zijn in de vechtsport. Plots merkte een van de dames op dat er in Roosendaal nog geen worstelvereniging bestaat, terwijl ze die tak van sport best eens aan den lijve wil ervaren. Aan het eind van de bijeenkomst, waarbij ik vast tot toekomstig voorzitter werd gebombardeerd terwijl ik nog nooit een stap op de tatami heb gezet, is besloten dan zelf maar het initiatief te nemen voor een worstelclub. Roosendaal dient immers in alle behoeften te voorzien en dat geldt dus ook voor de vechtsporten.
 
Wat ons voor ogen staat is een open vereniging, toegankelijk voor sportieve mannen en vrouwen en alle leeftijden, zeg maar van 8 tot 80 (maar we kijken niet zo nauw). Daarom wil ik ook via deze weg geinteresseerden oproepen om zich te melden op jaap.pleij@telfort.nl zodat we weten of er voldoende draagvlak is om de eventuele oprichting van worstelvereniging De Ijzeren Roosendaalse Greep door te zetten. Bij voldoende interesse kunnen we op zoek gaan naar een geschikte oefenruimte en een instructeur die onervaren leden de fijne kneepjes kan bijbrengen en wellicht is het haalbaar om een aantal ervaren worstelaars (mannen en vrouwen) uit te nodigen voor een ontspannen demonstratie. Kort na de eerste kennismaking met De Broedplaats trof ik het Langdonk Bulletin in mijn brievenbus aan. Bij het bestuderen van de activiteiten in De Broedplaats vroeg ik me af of deze ruimte ook geschikt is voor de beoogde worstelvereniging. Het lijkt mij wel. als we een beetje schuiven met het meubilair moet er voldoende ruimte te creëren zijn voor de tatami. Geinteresseerden wiens belangstelling specifiek naar de Broedplaats uitgaat, kunnen dat uiteraard ook aangeven. Ik verneem het graag.      

Dinsdag 30 april

BEVRIJDINGSFESTIVAL 2024 WEER EENZIJDIG SAMENGESTELD

Als omwonende ben ik geinformeerd over de invulling en wetenswaardigheden van het Bevrijdingsfestival 2024, verdeeld over het Tongerloplein en het Emile van Loonpark. Uiteraard juich ik het toe dat bevrijdingsdag 5 mei (al moet deze dag eigenlijk op 6 mei worden gevierd, op deze datum is de overgave door de Duitsers getekend, de dagtekening klopt echter niet) met activiteiten wordt omlijst. Ik plaats echter alleen de nodige vraagtekens achter de invulling. De programmering is geheel op jongeren tot circa 25 jaar afgestemd. Rond het park wonen voornamelijk oudere mensen en het is natuurlijk jammer en een gemiste kans bovendien dat zij, onder wie nog mensen die getuige zijn geweest van de bevrijding, niet aan hun muzikale trekken komen. Het was veel logischer geweest om voor het Emile van Loonpark een akoestisch evenement samen te stellen met toneel en dans. Theaterinstelling DrieMaalPlankenkoorts of Het Roosendaals Toneel had bij voorbeeld gevraagd kunnen worden om een bevrijdingsstuk te schrijven en op te voeren. Roosendaal telt semi-professionele zangers als Martine van de Kar en Stef Broos die het repertoire van weleer voor hun rekening kunnen nemen. Het geluid van de DJ's was vorig jaar soms niet te harden, bovendien bieden zij geen gepast vermaak, waardoor veel bezoekers snel uitgekeken waren en apathisch voor zich uit staarden. Ik snap ook niet dat de gemeente hiermee akkoord is gegaan. Voor het Tongerloplein geldt hetzelfde, ook daar was een programma waarbij rekening wordt gehouden met de interesses en smaak van de oudere inwoners meer op zijn plaats geweest. Bovendien was het Kadeplein zo rond het water een betere locatie geweest voor beide programma's. Ik wens de gelijknamige stichting voor 2025 dan ook veel beterschap.         

Dinsdag 30 april

ZESDE BEVRIJDINGSFESTIVAL VERDEELD OVER TONGERLOPLEIN EN EMILE VAN LOONPARK

          De vrijheid wordt zondag 5 mei met een uitgebreid programma op beide locaties gevierd in het Emile van Loonpark en het Tongerloplein. Liefhebbers van toneelactiviteiten komen hier echter niet aan hun trekken, het Emile van Loonpark is tussen 16.30 en 23.15 uur gereserveerd voor diverse DJ's. Het Tongerloplein is tussen 14.30 en 21.30 het domein van diverse livebands en kinderactiviteiten. Een gedeelte van het park is deze dag beperkt toegankelijk. Dat geldt onder meer voor het grasveld pal voor de kiosk, de doorgang onder Parrotia en een deel van de parkeerplaats bij het Emile van Loonpark. De appartementen boven Parrotia blijbven evenwel vanaf de Markt toegankelijk. De organisatie heeft beloofd de groene long in de loop van maandag 6 mei weer vrij en opgeruimd terug te geven aan de gemeenschap. Beide locaties zijn vrij toegankelijk.
 
FOTO: De Mannen van Weleer
 
Het programma:
Emile van Loonpark
 
16:30 – 18:00
Qynn
18:00 – 19:00
Los Hermanos
19:00 – 20:00
Mannen van Weleer
20:00 – 21:00
Kruzo
21:00 – 22:00
The Partysquad
22:00 – 23:00
Patthing
 
Tongerloplein
 
15:30 – 16:30
Apple Grove
16:30 – 17:30
DJ Maui
17:30 – 18:30
SKIPPEBEAT
19:00 – 20:00
Fools Education
20:30 – 21:30
The Tibbs

 

                

Dinsdag 30 april

CULTUURHUIS BOVENDONK BREIDT ACTIVITEITEN FORS UIT

      De poort naar het festivalterrein gaat om 11:30 uur open, het programma start om 12:00 uur en zal rond de klok van 18:30 uur afgelopen zijn. Iedereen is welkom en de entree is gratis. Hoewel de locatie en de opzet na CuMa’23 dus onveranderd is, wil stichting Cultuur Verbindt Roosendaal, die het CuMa-stokje sinds 2021 heeft overgenomen van Stichting ROOS, de komende jaren graag een steeds uitdagender programma neerzetten. Een programma waarbij nog meer wordt ingezet op de verbinding én vooral op de samenwerking van de diverse culturele partijen en organisaties die onze gemeente rijk is.
 
Ook deze editie zal hierop worden voortgeborduurd, en zo kan het publiek naast de vertrouwde optredens van de verschillende dans- zang- en theatergroepen bijvoorbeeld ook kennis maken met het gesproken woord, stand up comedy en hiphop. En naast dit live programma zijn er ook mogelijkheden om kennis te maken met andere culturele en kunstuitingen, of actief deel te nemen aan diverse workshops. En een festival is geen festival, als er ook niet de mogelijkheid is om een drankje en een hapje te nuttigen. Kortom, een totaalbeleving in de eigen spreekwoordelijke achtertuin die je eigenlijk niet kan, wil of mag missen.
 
Op het podium zal er een afwisselend programma te beleven zijn, met muzikale optredens van Zeevrouwenkoor Zoet En Zout, zangkoor Skoor, Aboubacar & Toubabs, zangschool DoRoMi, YSF Rap Studio en Roosendaal Music Academy. Dans en beweging komt van Het Dansatelier, QoQo Dans, Sung Tao en The Rainbows. Over De Punchline zorgt voor een lekker potje lachen met hun stand up comedy optredens, en voor Roos en Eefke vraagt de organisatie van het publiek een luisterend oor wanneer zij beide de microfoon pakken en gedichten of andere teksten voordragen. In het gebouw van Cultuurhuis Bovendonk is naast een gezamenlijke expositie van fotoclubs ’T Statiefje, Beeldcollectief West-Brabant en Objectief Bekeken, ook de mogelijkheid om zelf actief met een camera aan de slag te gaan. Tevens is er een expositie te bekijken in het lokaal van Heemkundekring De Vrijheit van Rosendale. Ook in de lokalen van School Voor De Kunsten kan men actief aan de slag, en zo wellicht een nieuwe hobby of passie ontdekken. 
 
En wie benieuwd is naar het verhaal achter en/of het succes van Pauzepunt loopt aldaar even naar binnen. Verder zal ook de inmiddels bekende gele caravan van de ASO Experience op het terrein staan, net als de knalrode brandweerwagen van The Clash waar iedereen uit de gemeente Roosendaal tussen de 14 en 27 jaar meer info kan krijgen over het gratis groeikapitaal. Maar ook bij Familie Demood, Digital Creativity, Invitéater, Muziekvereniging Roosendaal en stichting Sowee voorzien ze de bezoekers maar wat graag van de nodige informatie over waar zij voor staan en wat zij te bieden hebben. 

 

            

Dinsdag 30 april

KRIJGT IEDEREEN STRAKS NOG WEL DE JUISTE ZORG?

       Terwijl ze aan de Haagse formatietafel blijven kijven, ontkomen ziekenhuizen er binnenkort niet aan om zoals dat nu al wordt genoemd 'scherpe keuzes' te maken. De zorg staat dusdanig onder druk dat goede, op maat gesneden zorg niet meer vanzelf sprekend is. Ondertussen speelt Mark Rutte voor Sinterklaas richting bedrijfsleven en waant zich gezien zijn permanente reislustigheid nu al de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO. De toenemende druk op het gezondheidssysteem wordt vooral veroorzaakt door de vergrijzing. Senioren werden door Rutte en Co zo ongeveer verplicht om langer thuis te wonen, met steeds meer verwarde mensen en oudere patienten die het slachtoffer zijn geworden van 'ongelukjes' in huis tot gevolg. Goedkoop is weer eens duurkoop ge bleken.
 
De zorginstellingen zorgden voor een (w)aardig vangnet indien mensen het thuis niet meer konden bolwerken. Vanuit het torentje in Den Haag werd door veel van deze instanties het rode potlood gehaald. Nu zitten we met de gebakken peren. Dat is alleen op te lossen door de zorginstellingen in ere te herstellen en daarbij in te spelen op de toenemende vergrijzing. Het geld dat daarmee gemoeid is, wordt vanwege het preventieve karakter dubbel en dwars op termijn terug verdiend. De personele bezetting is een ander probleem. De zorg komt letterlijk handjes tekort aan het bed. Dat is alleen op te lossen via de Saoedisch-Arabische aanpak: namelijk verplegend personeel uit landen als Thailand, De Filippijnen (hebben 'wij' nog naar koning Filips de Twee vernoemd) en Maleisië naar Nederland te halen. Tijdens een verblijf in Thailand heb ik aan den lijve ervaren hoe toegewijd deze verpleegsters zijn. Dat zou dus eindelijk een waardevolle vorm van immigratie betekenen. De Zorgsector moet als werkgever dan ook veel aantrekkelijker worden voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Geef die medewerkers eindelijk eens een fatsoenlijk salaris in plaats van dat 'fooitje' waar ze nu mee worden opgescheept. Een belangrijk middel om de geestelijke noden, vaak resulterend in fysieke klachten, bij ouderen op te lossen is een adequate euthanasiewetgeving, waar ik me al lang voor inzet. De zogeheten Pil van Drone moet ter beschikking komen voor iedereen die daar nadrukkelijk om vraagt. Mensen hebben over hun geboorte niets te vertellen, mogen ze dan alsjeblieft zelf bepalen wanneer het mooi genoeg is geweest. Ik kom regelmatig in een bepaalde zorginstelling en zie dan met leedwezen aan hoe sommige bewoners zich moedeloos en de dagen zat door het leven slaan. Euthanasie is echter geen gespreksonderwerp bij de formatiebesprekingen, dus het stemt niet bepaald hoopvol dat dit op korte termijn fatsoenlijk wordt geregeld. Niets doen is echter geen optie.
              

Maandag 29 april

'THE FALL GUY' IS EEN DOLDWAZE ODE AAN DE STUNTMAN

          Als er één film is die je niet mag missen, dan is het wel The Fall Guy. Het is een waarlijk kneitervermakelijke cocktail van actie, fun, mysterie, eye candy én romantiek in een toffe ode aan films en stunts. Lange tijd niet zo genoten van een film dan op deze vrijdagmiddag in het City Theater. Een echte aanrader.
 
Ryan Gosling is in de huid gekropen van stuntman Colt Seavers die al een tijdje uit de running is door een heftig ongeval op een filmset. Hij twijfelt daarom enorm wanneer een producent hem benadert voor een nieuwe klus. Tot hij hoort dat het gaat om een film van debuterend regisseur Jody Moreno (Emily Blunt, die veel weg heeft van het meisje van 'De Nachtzoen'), de ex-collega én ex-lover die Colt verliet na zijn ongeluk. Hij heeft dus wel wat goed te maken. De klus krijgt een extra spannend randje als blijkt dat hoofdrolspeler Tom Ryder (Aaron Taylor-Johnson in een hilarische Tom Cruise meets Matthew McConaughey-achtige rol) wordt vermist en waarschijnlijk te maken had met louche drugs gasten. Colt krijgt de vraag of hij de filmster wil opsporen, want ‘een stuntman wordt toch niet snel gemist op de set. In de hoop dat hij hiermee Jody’s filmproject redt en misschien kans maakt op een verzoening met de ex-liefde-van-z'n-leven, zegt Colt ‘ja’. Alleen blijkt de zoekopdracht veel ingewikkelder en gevaarlijker dan gedacht. En zal Colt al z’n stuntcapaciteiten moeten inzetten om de film, de carrière van Jody én z’n eigen leven te redden.
 
Deze pretentieloze film draait geheel om de twee charismatische filmsterren, hun sexy chemie en het krankzinnige avontuur dat ze beleven. Het verhaal leent zich ook voor een catfight, dat zit er ook wel in, maar is helaas nogal povertjes uitgewerkt. De karaokescene daarentegen is bijzonder leuk. En met die 'nachtzoen' zit het ook wel goed.

 

                

Maandag 29 april

IK DRINK OP 15 JUNI EEN BORRELTJE MET MIJN HEMELSE OPA

          Ik herinner mij de dag dat mijn opa van moeders kant, Jaap Proost, 65 jaar werd nog heel goed. Dat was in 1971. Hij was tot zijn laatste werkdag in dienst bij Van Nelle in Rotterdam. In dat historische fabriekscomplex in de Spaanse polder werd hij 's ochtends toegesproken door 'mijnheer den directeur' die hem nog een mooie oude dag toewenste nu hij van zijn rust en pensioen kon gaan genieten. Natuurlijk liet 'mijnheer' hem niet met lege handen vertrekken. Aansluitend kwam hij met mijn oma nog even bij ons thuis langs om dit heuglijke feit te vieren met koffie en gebak. Trots liet hij het verguld gouden horloge zien dat hij van 'mijnheer' kreeg overhandigd. Na twee koffierondes bood ik hem een borreltje en een sigaartje aan, zijn twee grote 'guilty pleasures' in het leven. Ik vergat mezelf niet en niet veel later genoten we getweeën met volle teugen van het drankje en het rokertje en constateerden dat het leven soms best mooi kon zijn. Terwijl we zo zaten te mijmeren over ons aardse bestaan merkte ik in alle ernst op: Met pensioen gaan lijkt mij ook wel iets. Lekker de hele dag tekenen, lezen, schilderen en wie weet voetballen. Mijn werkzame leven moest toen nog echt beginnen. Dat ik me ooit ging vervelen als pensionada, daar kon in mijn ogen geen sprake van zijn, zo beloofde ik mezelf.
 

 

Nu nader ik met rasse schreden de 67 en ga ik binnenkort zelf van mijn AOW genieten. De invulling van de 15e juni staat al vast: een ritje met de tram langs het strand van Oostende in een klein gezelschap. Misschien ontmoet ik daar net als wijlen Louis Neefs lang geleden mijn droomvrouw oftewel Evangelina wel. 's Avonds drink ik die dag in ieder geval een borreltje (glaasje rode port0 en rook daar -hoewel ik er al lang afscheid van heb genomen- een sigaartje bij. Dat heb ik opa Jaap Proost op die stralende dag in 1971 plechtig beloofd. Hij is ons helaas in 1983 al ontvallen, maar als ik echter proost op de oude Proost weet ik zeker dat hij vanuit zijn hemelse zetel het glas met mij heft en mij op zijn beurt een mooie oude dag toewenst.
Aan het strand van Oostende
Op een zomerse dag
Aan het strand van Oostende
Was de hemel blauw
't Werd de dag van m'n leven
Evangelina
Ondersteboven was ik van jou
Aan het strand van Oostende
Dook je op uit de zee
Jij had wier in je haren
En je lachte naar mij
Ik stond verlegen te staren
Evangelina
Wat ik toen voelde
Ging nooit meer voorbij
Want de dag begon doodgewoon als altijd
Als dertien in een dozijn
Net zoals alle gewone dagen
Maar toen ik je zag
Was ik weg van jou
Een wonder van een vrouw
Ondersteboven was ik van jou
Op die zomerse middag
Droomden wij op het strand
Alle twee in de wolken
Wat waren we blij
't Geluk begon in Oostende
Evangelina
Wat we toen voelden
Ging nooit meer voorbij
Want de dag begon doodgewoon als altijd
Als dertien in een dozijn
Net zoals alle gewone dagen
Maar toen ik je zag
Was ik weg van jou
Een wonder van een vrouw
Ondersteboven was ik van jou
Aan het strand van Oostende
Op een zomerse dag
Aan het strand van Oostende
Was de hemel blauw
't Werd de dag van ons leven
Evangelina
Ondersteboven was ik van jou
Evangelina ik hou van jou     
Bekend in de uitvoering van Louis Neefs die in 1980, 44 jaar geleden dus al weer, bij een zeer onfortuinlijk auto-ongeluk om het leven is gekomen. 
                    

Maandag 29 april

TOON VAN OSTA HAD 'GEEN WOORDEN' NODIG

Toen ik deze maandagochtend langs ging bij Toon van Osta om hem zoals tijdens Koningsdag beloofd een aantal kopieën te overhandigen van de cartoon die ik over zijn vader Krijn, eens een van de drie koffiemannetjes op het NS-Station, in een grijs verleden heb gemaakt, vertelde hij me een grappig verhaaltje. In 2009 was hij met zijn gade betrokken bij de clip die Frans Bauer maakte voor zijn toenmalige hit 'Geen Woorden'. We zien Toon in enkele shots terwijl hij met zijn gade door het Emile van Loonpark loopt. Volgens Toon danste de cameraman toen letterlijk om hen heen, maar daar is in de clip niets van te merken. De dansopnamen zijn gemaakt in de studio van Ad de Bra, die helaas jaren geleden al weer met de grond gelijk is gemaakt om plaats te maken voor .-hoe kan het ook anders in Roosendaal- appartementen. Onderstaand de volledige songtekst. De clip is nog steeds te zien op youtube.

 

 Hoe kan ik je zeggen dat de zon veel langer schijnt

Het lijkt alsof de hemel open gaat
Hoe kan ik vertellen dat mijn hart steeds sneller slaat
Al die jaren dat we samen zijn
Geen woorden om te zeggen, onbetaalbaar dit gevoel
Dat valt niet uit te leggen, je weet wat ik bedoel
Ik kan uren naar je kijken, je bent de allermooiste vrouw
Zo bijzonder maar toch zo gewoon
Ik zou je willen zeggen dat ik altijd van je droom
En dat ik zielsveel van je hou
Geen woorden om te zeggen, onbetaalbaar dit gevoel
Het valt niet uit te leggen, je weet wat ik bedoel
Weer een dag voorbij gevlogen, zoveel liefde in jouw ogen maakt dat ik vergeet
Kleine zorgen diep verborgen, ze verdwijnen in de morgen
Ik voel dat ik leef
Geen woorden om te zeggen, onbetaalbaar dit gevoel
Het valt niet uit te leggen, je weet wat ik bedoel
Onbetaalbaar dit gevoel

Het valt niet uit te leggen, je weet wat ik bedoel        

 

fOTO: Gelukkig gebruikte Frans wel woorden om dit lied tot een hit te maken. Bron: https://muzikum.eu/nl/frans-bauer/geen-woorden-songtekst                

Maandag 29 april

RON JANS LOGISCHE OPVOLGER ARNE SLOT BIJ FEYENOORD

       Nu Arne Slot zijn kostje gekocht weet bij Liverpool luidt de grote vraag wie de nieuwe trainer van Feijenoord wordt. Volgens Studio Sport heeft Joseph Oosting, de huidige trainer van FC Twente, de beste papieren om Slot op te volgen. Is dat terecht? Ik vraag het me af. Oosting kwam bij FC Twente in een gespreid bedje terecht. Ron Jans heeft daar zorgvuldig gezaaid, Oosting hoefde slechts te oogsten. Jans lijkt mij een veel logischer keus om sportief leiding te geven aan Feijenoord. In een mum van tijd wist hij het sukkelende FC Utrecht weer op de rails te krijgen, Jans is met deze club in de slotfase van de competitie zelfs zo succesvol dat Europees voetbal lonkt. Robin van Persie, het vroegere wonderkind van de Rotterdammers, wordt ook genoemd, maar het lijkt mij voor hem, de club en de fans het beste dat hij begint als assistent van Jans. Van Persie is een van de vertegenwoordigers van de nieuwe kijk op voetbal en die optiek zou onder Jans tot wasdom kunnen komen. Mits Van Persie de ruimte krijgt, maar nu zijn voetbalpensioen nadert, zal Jans daar geen moeite mee hebben.
              

Maandag 29 april

WANNEER SLAAN KWIK, KWEK EN KWAK HUN VLEUGELS UIT?

          Op de Vrijmarkt in Roosendaal ter gelegenheid van Koningsdag trof ik stapels oude nummers van Donald Duck aan die voor een prikkie te koop waren. Uiteraard ging ik met een goed gevulde tas naar huis. Mijn complimenten voor Donald en Co: in ruim 70 jaar is de hele Duck-familie ogenschijnlijk geen dag ouder geworden. Wat is het geheim van de smid -in dit geval de eend, dan wel? Staat er soms een bron van de Eeuwige Jeugd in Duckstad waar alle gesnavelden regelmatig uit laven? Gaan de Ducks ooit letterlijk met de tijd mee? Want wat zullen Kwik, Kwek en Kwak balen. Al zeven decennia in de schoolbanken, dus ze zullen eindelijk wel eens hun eendenvleugels willen uitslaan, lijkt me.
 

 

FOTO: Walt Disney hield zijn personeel klein en zijn creaties jong.         

Zondag 28 april

PIET DE HAAN UIT DOKKUM WEIGERDE ZIJN LINTJE

          'Ik moet u hier toch onderbreken, burgemeester, met alle respect. Ik ben democraat en daar is naar mijn opvatting geen plaats in voor een koningshuis, het is ongetwijfeld goed bedoeld, maar ik hoef dus ook geen lintje'. Met deze woorden liet de 70-jarige Piet de Haan uit Dokkum vanuit het hoge noorden een frisse wind waaien door de jaarlijkse plechtigheid, waarbij de burgemeester toch even moest slikken alvorens hij zich herpakte. Voor zover bekend heeft geen der uitverkorenen in Roosendaal geweigerd zijn/haar koninklijke onderscheiding in ontvangst te nemen, en dus kon burgemeester Han van Midden zaterdagmiddag, klokslag 13.00 uur, met een (uit)gerust hart de gang naar de Markt maken om getuige te zijn van het hijsen der vlaggen door leden van het Korps Commando Troepen.
 
Gestoken in een blauw pak van het type dat politiek duider Raymond Mens ook vaak placht te dragen, luisterde Van Midden onbewogen hoe een mij onbekende zanger twee coupletten van het Wilhelmus foutloos ten gehore bracht. Daarmee was het gedaan met de plechtigheid (het is te hopen dat Hans opvolger Marc Buijs hier wat meer werk van gaat maken, waar was bij voorbeeld de kersverse nieuwe stadsdichter?) en konden alle nieuwe en oud-gedecoreerden na het in De Kring genoten oranjebittertje hun eigen weg gaan. Een omstander merkte nog op dat 'het hoog tijd wordt dat Han wat meer kleur op zijn wangen krijgt', waarmee hij doelde op diens naderende vertrek naar het zonovergoten Curacao.
 
Dat een koningshuis niet in een democratie thuis hoort, zoals Piet de Haan (wellicht straks bijgenaamd 'De Rode Haan') terecht opmerkte, weerhield een groot aantal Roosendaalse burgers er niet van om zich onder een fragiel zonnetje aan de diverse Koningsdagactiviteiten te laven. Koningsdag -die moeten we straks missen als het aan Piet de Haan ligt- is natuurlijk de dag bij uitstek om lekker langs de vrijmarkt-kraampjes te slenteren, op jacht naar leuke- en voordelige koopjes waarmee onder meer niet zo lang geleden een kinderhand snel gevuld was. Ik trof op het plein voor De Kring, waar het publiek vrijdag nog genoot van 'The 70's unplugged - Songs for the Road', Francis Peeters aan, een zorgmedewerkster die mijn vier jaar geleden overleden moeder liefdevol heeft verpleegd, met boekjes en kleding. Mijn oog viel in haar kraampje direct op het boekje 'Kent u die uitdrukking - de beste preken van Dominee Gremdaat' en mijn gesnuffel was daarmee in een vroeg stadium al ruimschoots beloond.
Van die lieve schat mocht ik het boekje gratis meenemen, maar dat kon ik niet over mijn hart verkrijgen. Ik had mijn portemonnee natuurlijk 'niet voor niets' gevuld met muntgeld onder het motto 'niets voor niets' en daarom drukte ik haar toch wat van dit kleinood in haar nog immer lieftallige hand. Met dit onbezoldigde gebaar bewees ze weer eens een dochter te zijn naar het hart van vaderlief, oud-wethouder Jan Peeters. Ooit zat ik naast Dominee Gremdaat in zijn tv-programma als Margreet Dolman en dat schept toch een band. Ik ga zijn op papier gestelde hersenspinsels edoch dus zeer enthousiast in mijn diepste innerlijk opnemen. Koningsdag mag principieel dan wel niet deugen, het was voor mij wel weer eens de gelegenheid bij uitstek om een praatje aan te knopen met goede bekenden, zoals Ewald Sieben, Ferry en José Nuysink, Toon van Osta, Ruud van Osta (geen familie) en Wilbert van Woerden.
 
De voormalige voorzitter van de RK Spaarkasvereniging Gleuf, Hoop en Liefde liet me desgevraagd weten dat het gedaan is met de jaarlijkse, carnavaleske presentaties van de Spaarkas in het voormalige koning Lodewijk Napoleon-kerkje aan de Bloemenmarkt wegens gebrek aan jeugdige aanwas. Die ontboezeming ervaarde ik als een hard gelag, te meer daar deze fijnbesnaarde Wilbert niet schroomde om tijdens een van die presentaties met door mij geschreven boeken te smijten. Ook dat schept een band voor het leven. Met deze en andere onderhoudende gesprekjes en het pilske mij aangeboden door Louis Willemse vloog de middag om en in cafe De Veestallen maakten we ons samen op voor het koninklijke optreden van het zwarte bolhoeden orkest IQ-Aarmoei-nieke, waar Ruud Bohm, een volle neef van schaker Hans Bohm, al was gearriveerd. Normaliter musiceert dit sjieke gezelschap bij deze gelegenheid op het plein voor de O.L.Vrouwekerk, maar gezien de wat sombere weersverwachting was een binnenoptreden in de achterzaal van De Veestallen volgens de wijze heren toch de slimste keus. Kennelijk had hun torenhoge IQ de heren eventjes in de steek gelaten want al snel was De Veestallen te klein om alle fans te herbergen. Een hoog IQ is toch iets anders dan een vooruitziende blik, besefte ik weer eens. Om nu als vee op elkaar gepakt te staan zo dicht bij de beroemde Napolitaanse keien en historische koer was me toch iets te gortig en daarom hield ik het na drie nummers voor gezien. Dat viel precies samen met de eerste (van zovele) bierpauzes van het IQ, dus dat kwam wel goed uit. Maar dat neemt natuurlijk niet weg dat de zwarte bolhoeden hun concert gewoon in De Kring hadden moeten plannen. Koningsdag begon wat de Roosendaalse binnenstad betrof zo'n beetje op zijn eind te lopen en daarom keerde ik langzaam terug naar de Marktstede, ik verheugde me onderwijl al op de wetenswaardigheden van dominee Gremdaat, die helaas al veel te lang uit beeld is. Zou hij geen wezenlijke versterking zijn voor het duo Groenteman en Van Roosmalen? Voor 'onze' Joost Prinsen zie ik ook wel een rol weggelegd in dit nu nog wat saaie programma. Met veel dank uiteraard aan die lieve Francis Peeters. Ik maak graag gebruik van haar uitnodiging om een kijkje te komen nemen in De Bloemsche Vaert, waar ze momenteel de bewoners met haar goede zorgen omringt.
 

 

FOTO: Piet de Haan, erkend lintjesweigeraar uit Dokkum. Wellicht komt hij straks in aanmerking voor een Republikeinse onderscheiding.         

Zondag 28 april

WEGDROMEN BIJ NOORS NATUURSCHOON IN 'SONGS OF EARTH'

       Ik arriveerde zondagochtend nogal vroeg bij het City Theater. Zo benieuwd was ik naar de kijkervaring die 'Songs of Earth' van Margret Olin zou opleveren. Na het uitleggen van de rode loper -vaste prik in het City Theater- had ik nog alle tijd om de samenvatting van het boekje 'Voor je weggaat' van Clare Swartman te lezen. 'Elk einde is een nieuw begin', luidt een van de wijsheden in het verhaal. 'Ga nooit weg zonder te groeten, want wat je 's ochtends achter liet, kan er 's avonds niet meer zijn', van wijlen Dolf Brouwers is een andere boodschap die uit dit boekje kan worden opgetekend. Beide thema;s sluiten mooi aan bij het thema van deze film, want Olin vreest ook dat ze op korte termijn afscheid moet nemen van wat haar zo lief is: haar ouders en daarmee het ouderlijk huis in de betoverende vallei Oldedalen in het koude, maar wonderschone Noorse landschap.
 
De beelden in deze anderhalf uur durende film staan stijf van druipende gletsjers en diepe fjorden. Daartussenin ligt Oldedalen, een Noors dorp waar een huwelijk tot aan het graf zich afspeelt tussen Jørgen en Magnhild Mykløen, de bejaarde ouders van regisseuse Margreth Olin. Maar in wezen is het een portret over de 84-jarige vader van Olin. Volgens echtgenote Magnhild, terwijl ze enkele tranen weg slikt, is Jørgen net als zijn grootvader 'de rots in de branding van de familie'.
 
De spaarzame anekdotes uit Jørgens koker vertelt wel iets over uit wat voor rots hij is gebeiteld. Hij werd geboren met omgedraaide voetjes en na intensieve behandelingen in zijn eerste twee levensjaren, waarvan hij zich niks meer herinnert, is hij sindsdien nooit meer gestopt met wandelen. Nog één keer wil de kloeke Jørgen op de machtige plekken in zijn Noorse land verkeren en de camera, ter helikopter of aan een drone, volgt hem op de voet en af en toe omcirkelt de camera hem voor extra episch effect. Aan bewondering voor zowel de natuur als vader dus geen tekort. Je houdt af en toe je hart vast als deze broze man weer een ogenschijnlijk onneembare horde moeiteloos weet te omzeilen. Steeds komt hij keurig op zijn oude beentjes terecht.
 
De drone photographers op de aftiteling, Herman Pedersen Lersveen en Dag Asle Mykløen, konden zich heerlijk uitleven. Vaak filmen ze op voor mensen moeilijk bereikbare plekken, vanuit standpunten waar de natuur je adem alleen maar kan ontnemen. Zo heb je (behalve als je BBC ‘Life’ en de National Geographic Channel gewend bent) Noorwegen nog niet vaak op het grote scherm kunnen aanschouwen. Alsof je aan de cape van een vliegende superheld hangt, glijd je door het landschap. Het verouderde helikoptershot verbleekt er haast bij. Daarnaast hoor je voortdurend de liederen van moeder natuur, met een baslijn van zakkende ijsschotsen en watergekletter van smeltende gletsjers. Zo rustig is het dus niet in het tektonische land.
 

 

Op een gegeven moment dreunt het ouder echtpaar slachtoffers van grote aardverschuivingen in de regio op. In al dit natuurgeweld is de mens nietig en de natuur nietsontziend. Zonder enige offergezindheid kan je daar ook niet wonen. Een enkele keer wordt daarom het belang van religie en natuurgeloven aangestipt. Echter al de droneshots en vogelperspectief standpunten drukken deze mijmeringen over de mens-natuur-relatie weer snel op de achtergrond. In de met fragiele oude stemmen gezongen liedjes weerklinkt de schoonheid van en het verlies door de strenge natuur. 'Songs of Earth' is een mooie belevenis die iedereen die van natuurschoon (op nog geen anderhalf uur vliegen van Nederland) houdt, moet ondergaan. Ik beloonde deze Cinema Paradiso-film dan ook met de hoogste waardering.      

Vrijdag 26 april

'JE ANNE' LEVERT GEEN NIEUWE INZICHTEN OP

Is dit het einde of nog maar het begin? Dat vragen de personages zich ergens halverwege de voorstelling zingend af. Ze zitten dan al een jaar bij elkaar en hebben nog een jaar te gaan, acht mensen, gevlucht voor de Duitsers, ondergedoken in Het Achterhuis. We zien ze in hun ‘wachtkamerbestaan’ vanuit het perspectief van de 14 jarige vertelster Anne Frank, die hen en zichzelf beschrijft in haar dagboek. Het verhaal is wereldberoemd, de verdrietige afloop bekend. Anne overleed kort voor de bevrijding in een concentratiekamp. Wat voegt deze musical, een herneming van dezelfde voorstelling uit 2010, daar in het huidige tijdsgewricht aan toe? Na een te korte zit van krap anderhalf uur in de grote zaal van De Kring kwam ik donderdag tot een teleurstellende conclusie: helemaal niets. Wat al lang bekend is van de in 1929 geboren Anne Frank werd op een vrij ongeinspireerde wijze ten tonele gevoerd. De acteurs wisten zich vaak geen houding te geven wanneer Abke Bruins als Frank weer eens haar gevoelens in gezang verpakte. Dat was bepaald geen genoegen voor de oren, want Abke liet regelmatig een valse noot horen. Het toneelbeeld was overdreven sober ingevuld. De regie had meer met de belichting moeten doen, nu oogde het geheel bijzonder stijf en statisch. Ik vraag me dan ook af wat het uitgangspunt was bij het samenstellen van deze versie. Het verhaal werpt geen enkel nieuw licht op het personage van Frank en er worden ook geen paralellen met het huidige tijdsgewricht getrokken. Wat toch wel voor de hand ligt. Een kortom vrij overbodige productie. Het verhaal van Frank is in het verleden veel vaker en beter verwoord en vertolkt. De grote zaal was ook niet het juiste decor voor 'Je Anne'. Om een beklemmende sfeer te creeëren, onontbeerlijk voor deze productie, was de kleine zaal een betere optie geweest.
 

 

Foto: Annemieke van der Togt      

Donderdag 25 april

HOE HET NEDERLANDS LANGZAAM VERDWIJNT.....

 Soms vraag ik me af of ik het woord 'verhaal' nog met goed fatsoen kan gebruiken. Steeds vaker, meer dan me lief is, stuit ik op het woord 'narratief'. Die toevoeging aan de 'Nederlandse taal' is kennelijk een verbastering van de Engelse uitdrukking die waarschijnlijk een hoog IQ doet vermoeden bij de gesprekspartner(s). Vreemd, ik zal je eens een sterk verhaal vertellen ligt mij toch prettiger in het gehoor dan ik zal je eens een narratief voorschotelen
Het komt waarschijnlijk door die computertaal die zich inmiddels stevig heeft genesteld in het menselijk brein. Wij hebben voor een groot aantal van die termen weer geen vertalingen kunnen bedenken en daardoor is de conversatie tegenwoordig doorspekt met Amerikaans/Engelse woorden en uitdrukkingen.
 
We 'showen', we 'pleasen' en we 'educaten' er op los, laatst hoorde ik een - daar gaan we weer- 'influencer' zeggen dat ze nog een beetje moest 'educaten' op die 'content'.
Zonder te blikken of te blozen kwam mij ter ore dat een 'educated person' een gelijkgestemde geest had 'gedated', wat dus gewoon, nou ja gewoon, het Engelse voltooid deelwoord is. Je kunt kennelijk 'geen afspraakje' meer met iemand van jouw keuze maken. 'Amazing' klinkt tegenwoordig ook zoveel modieuzer dan 'verbazend' of 'verbazingwekkend'. De reclamesector kan er ook wat van. De klanten profiteren niet meer van de aanbiedingen, maar 'they all benefit” en krijgen daarbij krachttermen toegevoegd als 'discover your smile' en 'yes we can'. Dat laatste werkte voor Barack Obama immers ook. Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg is, wordt de Nederlandse taal ook nog eens van zijn nuances ontdaan. Op gezag van de media (lees de 'verhalen' in de kranten er maar op na) delen we de mensheid in op witte- en zwarte exemplaren. Ik zeg het nog maar eens: witte mensen (white supramecy) bestaan niet. Misschien alleen als ze heel erg ziek zijn of tot de albino's gerekend moeten worden. Wat is er mis met blanke Nederlander? De tweeduizend belangrijkste uitvindingen zijn immers gedaan door blanke mannen, zo heeft Theo Maassen ons ooit voorgerekend.
 

 

FOTO; De blanke Christiaan Huygens (1629-1695) geldt als een van de meest briljante uitvinders die Nederland ooit heeft voortgebracht. Hij komt dan ook meerdere keren voor op de lijst van Theo Maassen. Daarnaast was hij een uitermate kleurrijke persoonlijkheid.      

Donderdag 25 april

IS ER DRAAGVLAK VOOR EEN WORSTELCLUB IN ROOSENDAAL?

Laatst zat ik met een aantal mannen en vrouwen om de tafel die allemaal actief zijn in de vechtsport. Plots merkte een van de dames op dat er in Roosendaal nog geen worstelvereniging bestaat, terwijl ze die tak van sport best eens aan den lijve wil ervaren. Aan het eind van de bijeenkomst, waarbij ik vast tot toekomstig voorzitter werd gebombardeerd terwijl ik nog nooit een stap op de tatami heb gezet, is besloten dan zelf maar het initiatief te nemen voor een worstelclub. Roosendaal dient immers in alle behoeften te voorzien en dat geldt dus ook voor de vechtsporten. Wat ons voor ogen staat is een open vereniging, toegankelijk voor sportieve mannen en vrouwen en alle leeftijden, zeg maar van 8 tot 80 (maar we kijken niet zo nauw). Via deze facebookpagina wil ik geinteresseerden oproepen zich te melden zodat we weten of er voldoende draagvlak is om de eventuele oprichting van worstelvereniging De Ijzeren Greep door te zetten. Bij voldoende interesse kunnen we op zoek gaan naar een geschikte oefenruimte en een instructeur die onervaren leden de fijne kneepjes kan bijbrengen en wellicht is het haalbaar om een aantal ervaren worstelaars (mannen en vrouwen) uit te nodigen voor een ontspannen demonstratie. Ik ben benieuwd naar de reacties. Laat ze maar komen.      

Donderdag 25 april

BEKLEMMENDE ILLUSTRATIE VAN HUWELIJK IN JORDANIË

In dit knappe, waarachtige speelfilmdebuut komt een Jordaanse moeder in de knel als zij ineens weduwe wordt. Nawal (Mouna Hawa) en Adnan (Muhammad Suleiman), de trotse ouders van dochtertje Nora, proberen al enige tijd zwanger te worden van een tweede kind. In de duistere openingsscène van Inshallah a Boy (Inshallah walad) probeert Nawal in de slaapkamer haar echtgenoot te overreden tot een vrijpartij. Ze is die nacht op haar vruchtbaarst. Maar Adnan is moe, kan het morgen niet weer? Een dag later treft Nawal Adnan overleden aan in bed. Ze is ten einde raad: hoe nu verder? Gelukkig staat haar schoonfamilie dezelfde dag nog op de stoep. Zwager Rifki (Haitham Alomari) drukt Nawal op het hart dat ze haar zullen steunen. Als Nawal merkt hoe haar schoonfamilie dit wil aanpakken, komt ze van een koude kermis thuis. De film was woensdag 24 april als Cinema Paradisofilm te zien in City-Cinema.
 
Filmmaker Amjad Al Rasheed laat in zijn speelfilmdebuut al snel doorschemeren dat de steun waarover Rifki het heeft een façade is. Dat begint al met een scène waarin haar schoonzus vertelt dat Nawal zich moet houden aan de rouwregels. Zo mag ze tien dagen het huis niet na zonsondergang verlaten, omdat duivels dan rondwaren. Die mededeling fungeert als het startschot voor nog meer verstikkende misère. Langzaam wordt Nawals relatieve levensvrijheid ingesnoerd door de mannen in haar leven. Rifki (Alomari speelt met verve een vrouwenhater) maakt bovendien aanspraak op Adnans erfenis. Dat betekent dat hij recht heeft op een deel van Nawals appartement en op Adnans pick-uptruck.
 
Nog schokkender is dat Nawals schoonfamilie haar de voogdij over haar dochter wil ontnemen. Dat is in Jordanië niet ongebruikelijk. Terwijl de kersverse weduwe overdag aan het werk is als mantelzorger bij een rijk Jordaans gezin blijkt Rifki daarop al een voorschot te nemen door Nora af en toe zonder toestemming bij haar oppas weg te halen. De enige uitweg voor Nawal is veinzen dat ze zwanger is; zwanger van een jongetje welteverstaan. Want als ze een zoon krijgt, dan kan Rifki naar de erfenis fluiten – zo werkt dat in het Jordaanse recht.
Een zoon zal haar ironisch genoeg voor even verlossen van de patriarchale wurggreep waarin ze zich bevindt. Al Rasheed baseert zich in Inshallah a Boy op een waargebeurd verhaal.      

Woensdag 24 april

BOUW VILLA VROUWENHOF OM TOT MAURITSHUIS

       Den Haag heeft er één. Willemstad ook en waarom zou Roosendaal niet de derde gemeente worden met een Mauritshuis binnen de stadasgrenzen. Omwonenden, cultuurliefhebbers en historisch bewuste stadgenoten maken zich terecht zorgen over de staat waarin Villa Vrouwenhof verkeert. Toen het Chinese restaurant er in 2022 de brui aan gaf, ging het snel bergafwaarts met het monumentale gebouw. In november 2023 werd de laatste eigenaar ZV Beheer failliet verklaard, en sindsdien probeert curator Dirk Spoormans een nieuwe eigenaar voor de voormalige villa te vinden. Binnen een paar weken wil hij het pand 'actief in de Markt zetten'. Waarschijnlijk wordt dit een heilloze missie, want het bedrijfsleven kan weinig aanvangen met het landgoedje in het Vrouwenhof.
 
De gemeente Roosendaal is de meest logische partij om Villa Vrouwenhof nieuw leven in te blazen. maar helaas, het College van B&W geeft vooralsnog weer eens niet thuis. Tot grote ergernis van diverse fracties in de gemeenteraad heeft Het Huis van Roosendaal laten weten 'niet te overwegen' om het monument te kopen. Bestuurlijke kortzichtigheid pur sang. Uit historisch- en cultureel oogpunt en algemeen fatsoen moet de gemeente gewoon de portemonnee trekken en er snel mee aan de slag gaan. Villa Vrouwenhof kan prima dienst doen als nieuwe theatervoorziening in combinatie met het aangrenzende openluchttheater. Het pand zou bij voorbeeld Tiuri onderdak kunnen bieden, zodat de voormalige galerie in De Kring weer als foyer en expositieruimte beschikbaar komt. In de huidige situatie komt De Kring bij goed bezochte voorstellingen, zeker wanneer beide zalen tegelijkertijd worden gebruikt, letterlijk tafels en stoelen te kort om het publiek op een fatsoenlijke wijze te ontvangen. Dat probleem zou daarmee grotendeels opgelost zijn. In het gebouw moet daarnaast een podium verrijzen waardoor voorstellingen verspreid over meerdere locaties in het Vrouwenhof mogelijk worden, waardoor er een echt festivalsfeertje kan ontstaan en er grotere evenementen kunnen worden georganiseerd. De gemeente heeft via De Kring enkele jaren terug fors geinvesteerd in het openluchttheater. Daar is nu niets meer van te zien -de poort staat gewoon open- en als er niet in het project wordt geinvesteerd is dat belastinggeld volkomen verspild. Trek als gemeente nog een keer de portemonnee en Roosendaal heeft er een nieuwe voorziening met attractiewaarde bij. Daar zal de gehele samenleving de vruchten van plukken. Zoals bekend heeft prins Maurits, de tweede zoon van Willem Oranje, het toenmalige Huize Vrouwenhof gebruikt als jachtslot en daarom is het volkomen logisch om Villa Vrouwenhof om te dopen in Het Mauritshuis. De nieuwe bewoner/gebruiker kan daar straks een leven hebben als een prins. Deo Volente, de gemeente het wil!              

Woensdag 24 april

VROUWENHOF WAS EENS EEN PRACHTIG RUSTPUNT

       Wandelen in de lanen met oude statige eiken bomen, vijvers, bruggetjes en grachten midden in de stad. ‘s Ochtends vroeg kan men er genieten van gezang van verschillende vogels. Zelfs fazanten en reigers laten zich zien. Tientallen konijnen rennen schielijk weg bij het zien van mensen. Nog even kunnen ze profiteren van ruimte en hun vrijheid. Totdat de stad ontwaakt en het verkeer hun geluid overneemt. De ‘jachtige wereld’ komt op gang!
We moesten op de paden lopen, zeker niet op het gras, wanneer we gingen wandelen in het Vrouwenhof met de familie. De graskanten waren keurig strak gesneden en op de paden was geen vuiltje te zien. Bovendien er liep altijd wel een politieagent met zijn fiets aan de hand te controleren en om de orde te bewaken! En die was niet flauw hoor. Hij gaf meteen een bekeuring wanneer iemand zich op het grasveld bevond. En een fikse waarschuwing er bovenop! De schrik zat er dan ook goed in. Trouwens op de lagere school werd ons met regelmaat vertelt wat we wel en niet mochten. En diegene die ons dat vertelde had altijd gelijk volgens onze ouders. En daar hielden we ons dan meestal maar zo goed mogelijk aan!
De Villa Vrouwenhof en het park hebben diverse eigenaren gekend. De villa stamt uit 1830 en is uitgevoerd in neoclassicistische stijl. Naar alle waarschijnlijk heeft Prins Maurits de villa nog als jachtslot gebruikt. Na de inname van Breda werd Prins Maurits ‘Krijgsheer’. De list met het turfschip van Adriaen van Bergen uit Etten-Leur was gelukt op 4 maart 1590. Prins Maurits was toen 23 jaar. Dit alles naar het bekende verhaal ‘Het paard van Troje’. In de villa werden onderhandelingen gevoerd wat geleid heeft tot de vrede van Mϋnster op 30 januari 1648 vastgesteld en definitief getekend op 15 mei 1648. Voor Nederland en België was het een belangrijk verdrag tussen Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hiermee kwam ook een einde aan de 80-jarige oorlog.
De familie Scholten van Aschat bewoonden het landgoed in 1850. De heer Scholten van Aschat was belastingcontroleur, de hoogste baas bij de Belastingdienst. Vandaar dat naar hem de Scholtensboslaan is vernoemd. Het sprookjeshuisje werd in die tijd door de familie Scholten van Aschat gebruikt als hoenderhok.
Rond 1900 werd het koetshuis, dat los stond van de villa. Een modelstal voor koeien welke geselecteerd werden voor export naar België en Frankrijk. Als grensgemeente en een goede internationale spoorverbinding met België, ging het goed met de veehandel in Roosendaal.
Daarna kocht een suikerfabrikant het huis. Vervolgens Maximiliaan Gallenkamp. Zijn dochter huwde met Aloysius van Gilse. Hij was een telg uit de bekende en invloedrijke Roosendaalse familie van Gilse. De Van Gilselaan herinnert nog aan deze rijke Roosendaalse bankiersfamilie. Door de grote Beurskrach in Amerika die wereldwijd toesloeg, ging de bank failliet in de crisis jaren 1930. De hele familie van Gilse met aanhang, was op slag straatarm. Maar ook honderden kleine spaarders werden door de failliete bank meegesleurd. ‘Gewone mensen’ die hun spaarcentjes toevertrouwd hadden aan de bank, waren hun geld ook op slag kwijt.
In de jaren ’70 werd het koetshuis een jongerensociëteit, maar is jammer genoeg door brand totaal verwoest. Op de plek waar ooit het koetshuis stond liggen nu vier jeu de boules-banen. In 1946 kocht het Rijk het landgoed met park en koetshuis van eigenaar Josephus-Ludovicus Portocarrero. Geboren 1890 te Antwerpen. Overleden te Roosendaal in 1966. Het landhuis, koetshuis, park en de weilanden werden aangekocht voor FL.68000,=. Wat dit voor een persoon was is mij niet bekend. Wel hoorde ik verhalen die mijn vader over deze persoon vertelde met zijn broers en collega‘s! Voor mij hing er altijd een mysterieuze, vreemde sfeer wanneer zijn naam genoemd werd en mijn oren goed open stonden! Het schijnt een veekoopman geweest te zijn die niet zo fris uit België is vertrokken. Mijn vader en zijn broers handelden ook in vee en vlees. En wellicht dat ze deze persoon in de handel tegenkwamen en hem op deze manier moesten ontmoeten.
Het Vrouwenhof werd in 1947 stadspark naar ontwerp van Jan Bijhouwer, Hoogleraar Tuin- en Landschaparchitectuur. Hij ontwierp o.a. het parkje aan het Knipplein en Prinses Beatrixplein, Burgemeester Coenenpark, Emile van Loonpark, Begraafplaats Bredaseweg enz. Amsterdammer Jan Bijhouwer (1898-1974) was landelijk bekend als ontwerper. Er werden sportvelden aangelegd voor voetbal en hockey. In 1950 bouwde men er een volière, rosarium, flamingovijver, hertenkamp en hoenderpark, fontein, doolhof, bruggetjes en de Japanse boogbrug. Verder dan nog de grote ophaalbrug. Vooral ‘s avonds, tegen dat het donker werd, klonk uit de verlichte paddenstoelen sprookjesachtige muziek. Op verschillende punten in het park stonden die paddenstoelen. Muziek die paste bij de sprookjesfiguren die we allemaal kennen. Ook een aantal zitbanken werd geplaatst. Ik herinner me nog het sprookjeshuisje. Er waren steeds wisselende sprookjesfiguren zoals Assepoester, Hans en Grietje, Sneeuwwitje enz. te zien. Hier konden we onze fantasie eindeloos laten gaan. De vijvers en grachten, waar grote goudvissen en karpers door het schone en propere water zwommen en tussen de prachtige waterplanten door gleden. Het beeld in de vijver is gemaakt door de Roosendaalse beeldhouwer Joop Vlak. Het staat er nog! De waterput en al even mysterieus, de doolhof, waar we verstoppertje speelden en elkaar lieten schrikken. Eendjes voeren, wat een genot. Verder de houten loopbrug waar we zoveel mogelijk keren probeerden op en af te lopen.
In de winter kon er worden geschaatst op de vijver en grachten wanneer het gevroren had. Het Rosarium, gemaakt in 1954, waar we gingen dansen op zaterdagavond, met de feeërieke verlichting. In de vijver stonden de pelikanen op een been te slapen wanneer het wat later in de avond werd. Maar het was ook wel gezellig. Dansen op de muziek van het Roosendaalse dansorkest ‘de Caldonians’.
Met de meeste zorg werd de tuin onderhouden. Dagelijks waren er hoveniers druk aan het werk. Het gras van de voetbalvelden werd gemaaid en kort gehouden. Er stonden voor de ‘thuisclub’ en de ‘bezoekers’ elk een kleedkamer met wasbakken. In 1964 werd het huis gekocht door de Gemeente Roosendaal en werd het een restaurant. Tegenwoordig (2012) is het een chineesrestaurant Vrouwenhof.
Op woensdagavond werd er ‘film gedraaid ‘ door de heer Reichart. Geweldig die sfeer, sereen en rustig, zonder enige wansmaak! Dit gebeurde in het openluchttheater. Waar ook de Eucharistieviering tijdens de Nationale Jeugdronde de Heilige Mis plaatsvond. De Heilige Mis gedaan door Redemptorist C.s.S.R. Pater Theo de Caluwé. Op woensdagmiddagen waren er kindervoorstellingen, doch enkel bij goed weer natuurlijk.
De speeltuin werd geopend in 1948. De speeltuin, wijd en zijd bekend, vooral door Belgische gezinnen druk bezocht. De beheerder van de speeltuin, Janus van Haperen, woonde in een Oostenrijkse woning bij de speeltuin en hield alles in de gaten. Bij hem moest men ook een kaartje kopen aan de kassa om de speeltuin te bezoeken. Met een sigaar in zijn mond overhandigde hij dan een bewijs. En van hem kregen we te horen hoe we ons moesten gedragen in de speeltuin. Ieder kind kon op zijn beurt meerijden in de ponywagen voor een rondje speeltuin. In het jaar 1973 brandde de kassa van de speeltuin totaal af.
Ter gelegenheid van de opening van het openluchttheater speelde men het toneelspel, ‘Prins Maurits in het Vrouwenhof’ en ‘Of liefde in de drie snoeken’. Onze schoolmeester Rinus Luykx was de hoofdfiguur Prins Maurits. Meester Luykx was onderwijskracht aan de Sint Georgeschool, Kalsdonk. Ik heb nog bij deze meester in de klas gezeten. Een veelzijdig iemand: schoolmeester, speelde viool, was dirigent van het kerkkoor, kon mooi zingen, jeugdleider en omroeper bij voetbalclub RBC tijdens de voetbalwedstrijden. Nooit geweten dat hij voor Prins Maurits heeft ‘gespeeld’. Misschien maar goed ook!
Ik herinner me nog goed de voetbalwedstrijden met competitie op de velden. Verschillende Roosendaalse bedrijven en fabrieken stelden elftallen samen van werknemers om tegen elkaar te voetballen. Dit alles gebeurde in de avonduren, na werktijd! De jeugdafdeling van voetbalclub R.K.V.V. Roosendaal heeft de velden nog gebruikt om te trainen. Later werd er een skatebaan en basketbalveld aangelegd.
En Popfestivals door ‘Blommenkinders’. Dit jaar, 22 juli 2012, de 6e editie. Muziek uit de jaren 1960 en 1970 stond centraal. En werd gespeeld door diverse bands. O.a. Kinksize-Mirage-Himalaya en anderen. Maar natuurlijk ontbrak de Nederlandse Bob Dylan, Armand niet bij Blommenkinders. Armand maakte deel uit van de hippiegeneratie in de jaren begin 1960. Blommenkinders zorgden voor een ommekeer van netjes in rok, kostuum, overhemd en stropdas geklede jongeren begin de jaren 1960. Veel jongelui kozen voor het hippie worden! Lange geverfde haren en bont gekleurde kledij was hip. Protestzang en dans gepaard gaande met het lak aan de hele wereld! Het gebruik van verdovende middelen begon ook populair te worden en nam razendsnel toe. Dat had Prins Maurits met zijn leger moeten zien zeg! Tja!
En de Vrouwenhofconcerten op woensdagavond. Altijd spannend wat de weersomstandigheden betreft. Palm Parkies verzorgd op een eigentijdse, moderne wijze deze festivals, die bij goed weer druk bezocht worden. Muziek, zes weken lang op woensdagavond. Dit jaar van 4 juli 2012 tot 15 augustus 2012. De afsluiter van de concerten was de beste coverband 2007 van Nederland met rockabilly muziek ‘Big Shampoo and the Hairstylers’. Geweldig!
Leuk detail is de schoenenboom! In Rotterdam hebben ze er één, maar wij in Roosendaal ook hoor. Skaters gooien uit verveling of ‘zomaar’ hun oude, misschien soms nog wel goede, gympen en schoenen en delen van hun skatebord in de boom. Ze worden met veters aan elkaar gestrikt en onder gejuich in de boom gegooid en gehangen. Mooi om te zien?? Het ‘idee’ komt oorspronkelijk uit Amerika.

 

Verder hebben we in Roosendaal nog een aantal stadsparken. Echter niet meer zo mooi onderhouden als weleer. Dit heeft zijn redenen natuurlijk, door verandering van de tijd. ‘De nieuwe tijd’!              

Woensdag 24 april

IS 'CIVIL WAR' VOORBODE VAN EEN TWEEDE TERMIJN-TRUMP?

Amerika wordt geteisterd door een burgeroorlog – en twee fotografen trekken naar Washington, richting de president. Deze indringende film van Alex Garland toont een land in verval, zonder dat daaraan verder grote woorden of moralisme worden verbonden. Momenteel nog te zien in City-Cinema.

Het gaat niet om de duiding, het gaat om het vastleggen. Anderen mogen aan die beelden vervolgens betekenis toekennen. Dat zegt de doorgewinterde oorlogsfotograaf Ellie tegen haar jongere collega Cailee, die mee is geglipt met het groepje waarmee Ellie zo’n duizend kilometer wil rijden. Bestemming: Washington D.C., het Witte Huis, waar de president zich tijdens zijn derde ambtstermijn schuilhoudt. Hem willen ze spreken. Want er woedt een burgeroorlog in Amerika. Politie, leger en burgers staan tegenover elkaar; wegen staan vol verlaten auto’s; langs de weg liggen lijken. Dit is een land, kortom, waar de laag beschaving is afgepeld en wetteloosheid de norm is.

Civil War is duidelijk geïnspireerd op het Trump-tijdperk. De maatschappelijke spanningen van de afgelopen jaren hebben in dit verhaal een kookpunt bereikt – maar Garland legt die link zelf niet expliciet. De naam van de ex-president valt niet. Termen als ‘fascisme’ of ‘fake news’ worden vermeden. Over sociale media gaat het niet eens terloops, politieke duiding blijft achterwege, het conflict waar de hoofdpersonages overal de sporen van zien, blijft zelf ook een beetje troebel. Wie vecht nou precies tegen wie, waarom?

Dat blijft onduidelijk en dat werkt goed. Civil War gaat niet over ideologie of beleid, maar over de gevolgen daarvan. Zij aan zij met personages die een concreet doel voor ogen hebben en het geheel daarmee vaart geven: dat trekt de kijker het verminkte landschap door.

Sommige staten zijn vrijwel leeg, in andere gebieden onttrekken mensen zich aan elke vorm van strijd. En dan is er ineens weer dat overrompelende geweld. Twee bungelende, verminkte lichamen bij een afgelegen benzinepomp die wordt bewaakt door bewapende burgers; een schietpartij tussen gezichtsloze agenten en een groep rebellen; een gat in de grond dat door militairen met levenloze lichamen wordt gevuld. De schoten klinken hard, de toon is rauw – geen gelikte montages, geen heroïsche soundtrack.

Het draagt allemaal bij aan het indringende, zorgvuldige karakter van Civil War. De kijker wordt gedropt in een wereld die hij niet helemaal kan overzien, evenals de personages, die dicht op de huid worden gefilmd. Bewapend met hun camera’s trekken Ellie, wier gehardheid sterk wordt gespeeld door Kirsten Dunst, en Cailee door naar Washington D.C. Ze ontwikkelen geen traditionele mentor-leerlingverhouding, Garland mijdt sowieso elk spoor van klefheid of sentimentaliteit. Wel verschuift er iets in de dynamiek tussen de twee: eenmaal op pad wordt Cailee noodgedwongen vervreemdend snel volwassen, of in elk geval verhardt ze.

Wat houdt fotografie welbeschouwd in? Een moment vangen dat direct erna voorgoed verdwijnt. Iets vasthouden. Een mooie vondst in Civil War: hoe het beeld tussen al die scènes vol dreiging, tussen de schietpartijen en ellende, heel soms een seconde stilstaat en zwart-wit wordt. Zo krijgen we te zien wat Cailee en Ellie vastleggen, welke beelden er van hun tocht zullen resteren. Of hun foto’s maatschappelijk iets teweegbrengen blijft onduidelijk, het gaat alleen om de momenten zelf.    

Woensdag 24 april

MARISA ABELA ZEER GELOOFWAARDIG ALS AMY WINEHOUSE

       Regisseur Taylor-Johnson vertelt in de film 'Back to Black' het verhaal van een persoon, in plaats van een carrière. De bezoekers leren Amy Whinehouse kennen als gevoelig, liefdevol en iemand die alles over heeft voor de mensen van wie ze houdt (ten koste van zichzelf). Vanaf haar jaren als beginnend artiest tot het wereldwijde succes en meerdere Grammy-wins wordt Back to Black verteld vanuit haar eigen perspectief. Ook de hechte band met oma Cynthia (Lesley Manville), de minder hechte band met vader Mitch (Eddie Marsan) en de toxic knipperlichtrelatie met grote liefde Blake Fielder-Civil (Jack O’Connell) komen uitgebreid aan bod in de twee uur durende film die momenteel dagelijks te zien is in City-Cinema.
 
Zoals bekend, worstelde Amy gedurende haar carrière met middelenverslaving, eetproblemen en zelfsabotage, terwijl de Britse pers, die kennelijk geen lering heeft getrokken uit het levenseinde van Lady Di, haar constant stalkte. Geen luchtig vlotjes verteld verhaal dus, maar gezien vanuit Amy’s camerapositie absoluut een boeiende beleving.
Een van de vele redenen voor de controverse rondom de film is hoe de twee belangrijkste mannen in Amy’s leven uit de verf komen. Taylor-Johnson wilde het verhaal van de Britse zangeres verfilmen vanuit Amy’s oogpunt en zij zag volgens de regisseur alleen het goede in beide mannen, want ‘liefde maakt blind’. Taylor-Johnson heeft haar best gedaan om Amy’s verhaal te vertellen zonder hierbij vader Mitch of Blake als ‘schuldigen’ aan te wijzen. Hierin is ze goed geslaagd. Volgens diverse filmcritici veel te goed zelfs. Ze wekt nog net geen sympathie op voor de mannen. Mitch wordt vooral neergezet als de liefdevolle vader die zonder zichzelf op te dringen zijn dochter steunt in haar tomeloze zoektocht naar geluk. Blake heeft het ook zonder Amy zwaar te verduren met zijn eigen en haar alcoholverslaving. De slappeling laat Amy na verloop van tijd vallen als een baksteen en dat wordt bepaald niet verbloemd door de regisseur. Vraag blijft wat Amy ooit zag in deze minkukel zonder noemenswaardige geestelijke bagage. Liefde maakt blind, maar dat betekent niet dat de mannen en hun gedrag zo geromantiseerd hadden hoeven worden. De twee hebben als je de verhalen mag geloven een slechte en wellicht fatale invloed gehad op Amy, die volgens het journaille in de film te weinig of zelfs helemaal niet naar voren komt. Maar wie van hen is ooit ver genoeg in haar privéleven doorgedrongen om daar een gerechtvaardigd oordeel over te vellen? Die vraag kan geen der criticasters uit eigen ervaring beantwoorden.

 

Terecht focust Taylor-Johnson op Amy als persoon en niet zozeer op de bagger die op haar blijft afkomen. Uiteraard mag aan het geloofwaardige en sterke acteerwerk van Marisa Abela als Amy niet voorbij worden gegaan. Er schiet me geen actrice te binnen die dichter op Amy's huid had kunnen kruipen dan Marisa Abela. Haar uiterlijk, haar outfits en vooral haar stem. In alles is Marisa Amy.      

Dinsdag 23 april

OUD-KAMERLID URSIE LAMBRECHTS OVERLEDEN

In Uden is op 15 april Ursie Lambrechts overleden. Zij was met een korte onderbreking twaalf jaar Tweede Kamerlid voor D66. Daarvoor was zij Statenlid in Noord-Brabant en actief op het gebied van educatie en cultuur.
 
Als Kamerlid was Ursie Lambrechts onder meer woordvoerder op het gebied van onderwijs, jeugdbeleid, cultuur en asielbeleid. Zij maakte deel uit van de Tweede Kamercommissie die onderzoek deed naar het integratiebeleid. Na haar Kamerlidmaatschap vervulde zij diverse functies op het gebied van het onderwijs, zoals het lidmaatschap van de Onderwijsraad en voorzitter van een commissie die het passend onderwijs evalueerde.                

Dinsdag 23 april

DRIEDUBBEL KUNSTFEEST IN CULTUURHUIS BOVENDONK

          'Er stonden chips, er waren zoutjes'. Aan die gezongen woorden van Wim Kan moest ik afgelopen zaterdag denken in Cultuurhuis Bovendonk terwijl ik in alle rust genoot van mijn welkomstdrankje. Het cultuurhuis had dan ook alle reden om eens flink uit te pakken. Niet alleen werd er met een expositie stil gestaan bij '65 jaar kunsteducatie voor amateurs in Roosendaal', het cultuurhuis zelf vierde tegelijkertijd het eerste lustrum (sinds 2019 wordt hier onderdak geboden aan een groot aantal verenigingen) en dan is René Nieuwlaat ook nog eens dertig jaar als vrijwilliger aan de School voor de Kunsten (SVDK) verbonden. Dan mag er wel de nodige drank -en chips en zoutjes uiteraard- op tafel komen en dat gebeurde gelukkig ook.
 
De bezoekers -in ruime mate opgekomen- konden bij de ingang tot de gratis expositie a raison van 5 euro het rijkelijk met foto's gelardeerde jubileumboekje kopen. 'Kijk, jij staat er ook nog in', wees Nieuwlaat mij op een prent waarop ik met de vroegere directeur van de School voor Expressie (voorloper van de SVDK), Leon Arninkhof, in een geanimeerd gesprek ben verwikkeld. Er vielen mij twee dingen direct op: Ik had mijn oude weelderige haardos nog en ik zag duidelijk hoe Leon steeds meer op zijn broer Gerard (oud-nieuwslezer) begon te lijken. Dat gevoel werd nog eens versterkt toen ik hem kort na de officiele opening door wethouder Arwen van Gestel tegen het lijf liep. Met een verheugde oogopslag en een brede glimlach vernam hij dat ik het cartoon-tekenen kort geleden weer sporadisch heb opgepakt. Stef Broos, wiens schoonzus Tamara sinds enkele maanden tot mijn grote genoegen ook in de Marktstede woont, luisterde met de Stichting PuurSzang de opening muzikaal op. 'Pluk de dag' zongen de jonge nachtegalen op de melodie van 'Brand New Day' uit de musical 'The Wizard of OZ'. Hoewel de dames met beide benen op de grond bleven staan, klonk hun gezang magisch. Zonder ook maar een spoortje van Hocus-Pocus. Puur sang, op eigen kracht dus. Filmer Davy Matthijssen maakte in opdracht een film over de activiteiten in de School voor de Kunsten die vrijwel doorlopend werd vertoond op deze zaterdag de 20e april.
 
Wethouder Van Gestel, die uiteraard niet met lege handen was gekomen, moedigde de kunstzinnige zielen -zowel van het koor als de cursisten- aan om toch maar door te gaan op de ingeslagen weg. Hij is zelf kennelijk een fan van Berrie Stevens en Ramses Shaffy. Naast het bekijken van kunst stond de opening vooral in het teken van 'Ontmoetingen'. Ontmoetingen met kennissen die je (te lang) niet gezien hebt en bezoekers met enigszins bekende gezichten die toevallig je pad kruisten. Al met al bleef het nog lang gezellig en sfeervol in het Cultuurhuis Bovendonk. Natuurlijk maakten de docenten van deze brede ontmoeting gebruik om zoveel mogelijk zieltjes te winnen voor het uitgebreide kunstaanbod in de School voor de Kunsten die eind jaren vijftig is opgericht door kunstenaar en tekendocent Wim Schutz die vorig jaar op 101-jarige leeftijd is overleden.
 
FOTO LEO DE JAEGER: De School voor de Kunsten is een bron van creativiteit.                

Dinsdag 23 april

VERVANG BLAFFEN DOOR WAFFEN

Het geluid dat een gemiddelde hond voort brengt, klinkt ons in de oren als waf-waf. Waarom spreken we dan van blaffen en niet van waffen? En hoe vaak roep je niet naar je trouwe viervoeter als hij zijn bekkie weer eens op ongewenste wijze roert: Hou nou toch us effe je waffel.      

Maandag 22 april

BLOED, ZWEET EN TRANEN LEIDEN TOT 'THE PROMISED LAND'

       Een Deense ‘bastaard’ militair bewerkt eind achttiende eeuw woeste grond tot vruchtbare aarde. Het levert bloed, zweet en een akelige, psychotische vijand op, die zich ten onrechte koning waant van dit stukje grond. De echter koning zit echter constant laveloos in zijn paleis, ook letterlijk dom gehouden door zijn entourage. De gewezen kapitein mag van hen zijn gang gaan, niemand die gelooft in de heilzaamheid van diens missie. De film was zondagochtend te zien als Cinema Paradiso-film in City-Cinema. Op het plein voor de bioscoop waren historische automobielen samen gestroomd voor een gezamenlijk uitstapje en om zich te laten bekijken door de voorbijgangers. Letterlijk een leuk opstapje richting cinema.
 
In het Denemarken van 1755 is er veel mogelijk wanneer je uit een juiste stand afkomstig bent óf diepe zakken hebt. Kapitein Ludvig Kahlen (Mads Mikkelsen) heeft geen van beiden. Wel heeft hij een droom en oneindig veel doorzettingsvermogen. Deze als bastaard geboren oud-militair wil een onherbergzaam stuk Deens heidelandschap bewerken en er een akkerbouwgemeenschap oprichten. In naam van de koning en in ruil voor een titel en rijkdom. Wat hem drijft, wordt echter nergens duidelijk. Het lijkt een onmogelijke missie.
Aan Kahlen ligt het niet: hij verzamelt wat arbeiders rond zich en werkt onophoudelijk en onvermoeibaar door voor het succes dat eens zal komen. Tot zijn buurman, de omhooggevallen landeigenaar Frederik De Schinkel (Simon Bennebjerg), ontdekt dat enkele van hem weggevluchte arbeiders voor Kahlen werken. De Schinkel eist ‘zijn’ mensen, het land en eventuele opbrengsten op. Omdat Kahlen niet ingaat op vleierij, noch op vernedering of zelfs rechtstreekse agressie, draait De Schinkel langzaam door en wordt de ex-militair in steeds meer opzichten de kop van Jut in Jutland. 
 
Coscenarist en regisseur Nikolaj Arcel zet een degelijk historisch drama met uitermate wrede facetten neer, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van het Deense heidelandschap in Jutland. De weidse shots van weerbarstige gewassen, kurkdroge en dan weer besneeuwde aarde leveren stemmige, panoramische plaatjes op. Ze onderstrepen het desolate karakter van de solistische opbouwer met tegenwind, in een maatschappij die soms op chaos drijft. Het heeft bijna iets van een western.
 
Hoewel het verhaal, gebaseerd op Ida Jessens roman The Captain and Ann Barbara in zekere zin klassiek en soms voorspelbaar verloopt, zit de film goed in elkaar. Om te beginnen draagt Mikkelsen zijn rol met verve. Zoals vaker speelt hij een stille, markante figuur die nimmer het achterste van zijn tong toont. Kahlen zwijgt vaak wanneer hij wordt gekleineerd, een vrouw het hof probeert te maken of een moeilijke beslissing neemt over een aangewaaid weeskind. Toch maakt hij diepe emoties invoelbaar.
 
Wat dit drama ook boven het maaiveld uit laat springen, zijn de speldenprikjes humor. Zoals in die momenten dat de hysterische Frederik, die van origine Schinkel heet, maar er ‘De’ voor geplaatst heeft omdat zulks chiquer klinkt, dat stééds opnieuw moet herhalen. Daarnaast wordt er niet kinderachtig gedaan over scènes vol bijna onderkoelde wreedheid; die ogen geloofwaardig en hoorden ongetwijfeld bij die tijd, plek en situatie. Het is alleen jammer dat het slot van de film zo is afgeraffeld.      

Maandag 22 april

'MUSIC WAS FIRST AND LAST LOVE' VAN ROOSENDAALS GEMENGD KOOR

       Terwijl in de theaterfoyer van De Kring de maandelijkse gratis toegankelijke jazzsessie van Ton van de Geijn onder wederom overweldigende belangstelling vorm begon te krijgen, maakte een ander deel van de bezoekers zich zondagmiddag op voor het afscheidsconcert van het Roosendaals Gemengd Koor, toepasselijk getiteld 'The Last Farewell'. De kleine zaal was maar net groot genoeg om het aantal belangstellenden te herbergen. Er ging iets mysterieus vooraf aan dit muzikale afscheid. De website van het RGK lag er al weken uit (collega Henk de Ridder maakte daar ook melding van in zijn rubriek in BN/DeStem) en daardoor vroeg ik me af of het wel door zou gaan. Alsof er niets aan de hand was, maakten pianist Nadia Rutkovska en dirigent Simon de Paepe echter tot mijn grote opluchting hun opwachting om klokslag 15.00 uur onder het toeziend oog van het koor dat al eerder zitting had genomen op het podium. Voorzitter Pascal Mortiers sprak nog een woordje ter inleiding en daarna ging het concert van start met 'Ave Verum Corpus' van Mozart, gevolgd door Contique de Jean Racine' van Fauré. Via composities van onder anderen Mikis Theodorakis, Charles Debussy, Andrew Loyd Webber en het 'Slavenkoor' van Giuseppe Verdi kwam het einde langzaam zonder pauze in zicht. Na 'Music was my first love' van John Miles, afgewisseld met een korte reprise van het 'Slavenkoor' behoort het RGK toch echt tot de historie. 'Echt het eind van een tijdperk', verzuchtte een bezoeker bij het verlaten van de kleine zaal. Dat einde was volgens voorzitter Mortiers vanwege gebrek aan jeugdige aanwas uiteindelijk toch onvermijdelijk. Wijselijk werd besloten er een punt achter te zetten nu het muzikaal nog verantwoord was. In de hal konden de aanwezigen nog even onder het genot van een drankje herinneringen ophalen uit de rijke historie van het koor. Heel sfeervol en ingetogen was het afscheid, dat wel, maar ik betreurde het dat het RGK geen beroep had gedaan op solistische ondersteuning van eigen bodem. Met Stef Broos en Martine van de Kar voor de microfoon zou 'Music was my first love' aan kracht hebben gewonnen. Het gezegde 'verkeerde tijd, verkeerde plaats' ging voor de helft op. Met de tijd was niets mis, maar eigenlijk had de jazzsessie van Ton van de Geijn in de kleine zaal moeten staan, en het Roosendaals Gemengd Koor in de grote zaal. In de theaterfoyer was dan alle ruimte geweest voor een gezellige muzikale nazit. Evenwicht in de programmering is ook qua logistiek essentieel voor een geslaagde middag.
 

 

FOTO LEO DE JAEGER - Het Roosendaals Gemengd koor serveerde zondagmiddag het laatste muzikale avondmaal in de kleine zaal van De Kring.      

Maandag 22 april

DE WIEG VAN ARMAND STOND IN ROOSENDAAL

       In Het Top 40 Hitdossier staat MaxMagazine deze week even stil bij zanger Armand en dan met name bij zijn eerste grote hit 'Ben ik te min'. Herman van Loenhout, zoals zijn echte naam luidde, is weliswaar getogen in Eindhoven, maar zijn wieg stond toch echt in Roosendaal. Reeds op 1-jarige leeftijd verkaste hij echter met zijn familie naar de lichtstad en maakte daar ook furore. Als tiener op zoek naar levensgeluk kwam hij regelmatig naar de Roosendaalse Damstraat -het uitgaansgebied in de jaren zestig- en daar liep hij op een zwoele zomeravond de bevallige Marijke de Bot tegen het lijf.
 
Hij leerde de harde zijde van het leven kennen toen bleek dat vader De Bot hem inderdaad te min achtte voor zijn dochter. Einde verhaal dus, zou je verwachten. Dus niet. Armand zette zijn liefdesverdriet om in klinkklare muzikale munt en putte daar voldoende inspiratie uit om de hitwegen langdurig te bewandelen. Toen in 2007 het popfestival Blommenkinders in Roosendaal op de kalender werd gezet, was er in de ogen van de organisatie maar één artiest die in aanmerking kwam om als openingsact te fungeren: de naamgever, Armand dus die met 'Blommenkinders' (doe die stiletto's weg) zijn tweede grote hit scoorde. Voor mij was dat in journalistieke zin aanleiding om nog eens in de geschiedenis van 'Herman en Marijke' te duiken. Ik heb daarover nog mailcontact gehad met Armand zelf, maar hij wenste onder geen beding oude Roosendaalse koeien uit de sloot te halen. 'Allemaal Zo lang geleden, ik heb ook nog een liedje gemaakt over Toos uit Rucphen, maar daar hoor je nooit iemand over', 'klonk' het verzuchtend uit Eindhoven. Marijke's broer Kees, die ook wordt genoemd in 'Ben ik te Min', dacht er ook zo over, maar voor mij betekende dat allesbehalve einde verhaal. Ik sprak onder anderen enkele vrouwen die als meisje bij Marijke in de klas hadden gezeten, en ze konden zich nog goed herinneren hoe stoer Armand zich gedroeg als hij de aandacht op zich gevestigd wist. Hij schroomde niet om zijn bolide op de stoep van de Molenstraat te parkeren. Wie deed hem wat? Als hij maar de blits kon maken en dat deed hij met niet aflatende ijver. Toen hij de dag des oordeels het podium op het Tongerloplein beklom om 'Blommenkinders' met zijn protestrepertoire officieel te openen, kon hij het toch niet laten om nog even op 'De Kwestie' terug te komen. 'Het is mij niet ontgaan dat de geschiedenis van Marijke en mij weer stevig is opgerakeld in Roosendaal en dat heb ik allemaal te danken aan journalist........Ja, u begrijpt het wel.
 
De organisatie van 'Blommenkinders' zou zich dit optreden nog lang heugen. Na ruim een uur zijn revolutierepertoire vol vuur te hebben vertolkt, was het tijd om ruimte maken voor de volgende artiest. Armand had het echter zo naar zijn zin dat hij het verdomde om op te houden. 'Sodemieter onmiddellijk van dat podium af', sommeerde hij presentator Gabrina Kikkert op niet mis te verstane wijze toen deze aanstalten maakte om Armand naar de coulissen te dirigeren. Vader Piet Kikkert, tevens bestuurslid van Blommenkinders, liet vervolgens zijn gezag gelden en loodste Armand behoedzaam richting Jack's Casino, die ingeruimd was als tijdelijke kleedkamer. Het jaar daarop was de organisatie zo verstandig om Armand niet als eerste- maar als laatste artiest te programmeren. De zanger ging door tot in de kleine uurtjes, maar daar maalde niemand om.      

Maandag 22 april

IS DOORWERKEN TOT DE AOW ALTIJD WEL VERANTWOORD?

       Dat is de kwestie die BN/DeStem deze week aan zijn lezers voorlegt. Hoe kort of lang is een werkzaam leven verantwoord?, een vraag die niet zo gemakkelijk te beantwoorden is, omdat niemand dezelfde werkervaring opdoet. Sommigen moeten er niet aan denken om gedwongen te stoppen met werken, terwijl anderen snakken naar de dag dat ze hun 67e verjaardag bereiken, zijnde de AOW-gerechtigde leeftijd. Nu ik zelf deze leeftijd tot enkele weken ben genaderd, was ik graag de uitdaging aangegaan om mijn werkzame leven af te sluiten als burgemeester van Roosendaal. 'Helaas, u hebt uw leeftijd tegen', zo kreeg ik namens de Commissaris der Koning te horen uit Den Bosch. Een burgemeester is wettelijk verplicht om zijn functie op 70-jarige leeftijd neer te leggen, en het is dus logisch dat de Provincie mijn sollicitatie niet in behandeling heeft genomen. De functie is inmiddels ingevuld, maar dat heeft mij er niet van weerhouden om een klacht aanhangig te maken bij het College van de Rechten van de Mens, wegens ongepaste- en onnodige leeftijdsdiscriminatie. Ben benieuwd wat daar uit rolt.
 
Veel zestig plussers ervaren dat het werk hen met het klimmen der jaren te zwaar wordt en dat ze daarom graag beduidend eerder met pensioen willen gaan. Het kabinet Rutte ziet dat echter anders. De AOW-leeftijd is nu 67 jaar en wordt vanaf 2028 verhoogd naar 67 jaar en 3 maanden. Geert Wilders wil daar niets van weten en ziet de pensioengerechtigde leeftijd liever teruggebracht naar 65 jaar, oftewel terug naar dit deel van de goede oude tijd. Het is maar de vraag of de PVV, de partij van Wilders, dit ooit weet om te zetten in kabinetsbeleid, nu het er steeds meer naar uitziet dat deze kabinetsformatie een heilloze weg is. Het bevreemdt mij overigens dat zestig-plussers nog steeds en masse zware lichamelijke arbeid verrichten. Op die leeftijd moet je het toch minstens tot supervisor of manager hebben geschopt, waardoor je alleen maar hoeft toe te zien hoe die arbeid door jongere generaties wordt verricht. Maar uiteraard blijft de vraag overeind hoe om te gaan met werknemers die aangeven te vrezen dat ze het einde van de geplande rit niet zullen halen. Ook voor de oplossing van dit probleem moeten we teruggrijpen op het verleden toen het nog heel legitiem was dat werknemers op hun pakweg 58e met de VUT konden gaan. Die regeling heeft veel ellende weten te voorkomen en het moet toch niet al te lastig zijn om die regeling in ere te herstellen, al liep het toen soms wel de spuigaten uit. Een luchtmachtofficier die op zijn 49-e verjaardag mocht afzwaaien, ja, dat kan natuurlijk niet meer. Een VUT-regeling voor iedereen die duidelijk kan motiveren waarom het hem of haar te zwaar dreigt te worden of al is, met ingang van bij voorbeeld 62 jaar is toch iets waarover te praten moet zijn door werkgevers, werknemers en landelijke overheid. Daarnaast moet de regering pas op de plaats maken. 67 jaar is echt het eindstation qua werkzaam leven. Daarna moeten mensen in staat worden gesteld om zoveel mogelijk leuke dingen te doen, zoals Johan Derksen zijn generatie ooit voorhield tijdens een van zijn 'Oude Artiesten'-tournees. Die genoten op het podium volop van hun tweede jeugd!
 

 

FOTO-ARCHIEF JAAP PLEIJ - Onder wethouder Kees Jongmans (2e van links) werd Roosendaal OuderenProof gemaakt.      

Vrijdag 19 april

3 WEESGEGROETJES WORDT VESTZAKTHEATER VAN DE KRING

De Ierse zanger Sean Cannon wist zoveel jaar na zijn eenmalige optreden in voormalig café De 3 Weesgegroetjes het interieur nog precies te omschrijven. 'O yeah. The Drie Weesgegroetjes in Roosendael. I remember Jezus in the old bed. And Maria, i think, she was also there.. It was un unforgettable experience', zo klonk hij uitermate enthousiast in mijn eveneens toenmalige cultuurprogramma Spotlight op Radio Stad FM (later overgegaan in Zuid-West-TV).
 
Als Sean Cannon nog eens een keer naar Roosendaal komt, zal hij merken dat het interieur sindsdien volledig intact is gebleven. Sinds 1985 is er werkelijk niets veranderd in de achterkamer van dat eens zo sfeervolle, kleine cafe aan de Haven (nou ja, met een beetje fantasie denkend aan De Vliet dan). Toch krijgt De 3 W binnenkort een geheel ander karakter. Vroeger waren er hier naast het soloconcert van genoemde Sean Cannon al cabaretvoorstellingen te beleven van onder anderen Frank van Pamelen en Hans Teeuwen in aangepaste vorm. Zo was de trap speciaal voor Teeuwen ingericht als een minipodium, waardoor hij letterlijk van alle kanten te aanschouwen viel. Directeur/bestuurder Jan-Hein Sloesen van De Kring heeft zijn oog op het theatercafé laten vallen met als doel het geschikt te maken om dienst te doen als vestzaktheater. De kleine zaal van De Kring is in zijn ogen soms veel te groot voor een bepaalde categorie artiesten. Zeker wanneer de tribune wordt uitgevouwen. Dan kunnen er 220 bezoekers in, een aantal dat lang niet altijd wordt gehaald. Door een entourage met tafeltjes en stoelen arrangeren, valt het gevoel van leegheid echter ruimschoots te compenseren in de kleine zaal. Maar natuurlijk is er helemaal niets tegen een theatervoorziening in de Molenstraat.
 
De voormalige galerie in De Kring werd in een recent verleden gebruikt voor kleinschalige voorstellingen, onder meer DrieMaalPlankenkoorts was hier een van de vaste bespelers met improvisatietheater. Die ruimte is later verhuurd aan Tiuri die daar nog steeds gehuisvest is. Omdat De Kring als gesubsidieerde instelling geen café kan overnemen, stapt De Kring via restaurant Over de Tong in dit nieuwe cultuuravontuur. In het restaurant kun je echter niet met contant geld betalen. Ik ben benieuwd of dat straks bij De 3 W nieuwe stijl wel mogelijk is. In cafés is contant betaling nog steeds gebruikelijk, ik kan me niet voorstellen dat cultuurcafe De 3 W op dat gebied uit de toon wil vallen. Een programma is nog niet samengesteld. Daarom riep Jan-Hein via BN/DeStem een ieder die met plannen rondloopt voor een voorstelling op zich te melden bij De Kring, dat kan via info@dekringroosendaal.nl. Daarbij wordt onder meer gedacht aan stand-up-comedy en kleinschalige familievoorstellingen. Wellicht kan Sloesen de Ierse zanger Sean Cannon uitnodigen voor een openingsconcert in De 3 W nieuwe stijl. Dat zou zoveel jaar na dato een wel zeer goed en passend begin zijn. Cannon is inmiddels de tachtig gepasseerd, maar als enige ex-Dubliner nog muzikaal actief. Nadat The Dubliners er in in 2012 officieel een punt achter zette, formeerde Cannon een nieuwe band, genaamd The Dublin Legends. Daar treedt hij nog steeds mee op. Dit seizoen nog maakte de groep deel uit van het reguliere programma in De Maagd in Bergen op Zoom. Een tweede concert van The Dublin Legends in de kleine zaal valt ook te overwegen. Daar komen ongetwijfeld zeker 220 muziekliefhebbers op af. Als de belangstelling toch wat tegenvalt, is daar altijd nog het alternatief van de tafeltjes en stoelen.
 

 

FOTO: Het zou geweldig zijn om Sean Cannon nog eens 'Song for Ireland' te horen zingen in cultuurcafé De 3 W.         

Vrijdag 26 januari

ZANGERES MELANIE SAFKA (76) OVERLEDEN

De Amerikaanse zangeres Melanie is op 76-jarige leeftijd overleden. Dat hebben haar drie kinderen bekendgemaakt. De singer-songwriter had rond 1970 haar grootste hits, zoals Beautiful People en Brand New Key.

 

Melanie Safka werd in 1947 geboren in New York en trad al als kleuter op in een radio-uitzending. In 1969 gaf ze op 22-jarige leeftijd een solo-optreden op het Amerikaanse festival Woodstock. Een optreden dat de film over Woodstock helaas niet haalde.  Een van de liedjes die ze zong was Beautiful People, dat alleen in Nederland een hit werd. Het nummer staat steevast in de NPO Radio 2 Top 2000. Eind jaren 90 werd de hit gecoverd door Mathilde Santing, die er ook succes mee had.

 

Tijdens haar optreden op Woodstock had het publiek kaarsen aangestoken en dat inspireerde Melanie tot een andere grote hit: het nummer Lay Down (Candles in the Rain), een coproductie met de Edwin Hawkins Singers. Korte tijd later volgde het succesvolle Brand New Key, over een meisje op rolschaatsen dat de aandacht probeert te trekken van een jongen.

 

Melanie was 45 jaar samen met producer en manager Peter Schekeryk. Hij overleed in 2010. Een aantal jaren later verscheen een musical over hun leven samen. Over de doodsoorzaak van de zangeres is niets bekendgemaakt.

 

Begin jaren negentig interviewde ik haar in Zaal Rex in Essen, waar ze die avond een concert gaf als onderdeel van haar Europese tournee. Uit eigen beweging vertelde Melanie dat ze de 5000 gulden die dit optreden haar opleverde maar wat goed kon gebruiken.