Dinsdag 26 februari 2019

Net voor de onverwachte warmteperiode zijn intrede deed, vertoonde Raymond van Oosterbos in Huize St. Elisabeth een film met daarop de mooiste liedjes uit het repertoire van Pierre Kartner door hem zelf in 1976 op de plaat gezet als zijn alter-ego Vader Abraham. Dat de ‘vader’ zijn tijd op het dierenfront ver vooruit was, blijkt volgens Van Oosterbos heel duidelijk uit het liedje ‘Vraag het aan de dieren’ dat in zijn visie heden tendage nog heel geschikt is voor een campagnefilmpje van de Partij voor de Dieren. Het is maar dat Marianne Thieme het weet. Misschien dat dit welluidende advies nog net meegenomen kan worden in de campagne voor de Provinciale Staten en daarom heb ik dit artikel zekerheidshalve maar even gemaild naar de PvdD-fractie in de Tweede Kamer.

Vijf dagen later. Prachtig weer voor een ommetje met Ma (in de rolstoel) door de prachtige achtertuin van St. Elisabeth. Uiteraard had ik Kartners boodschap hier graag even in de praktijk gebracht, maar het enige konijn dat deze ochtend zijn vrolijke snuit liet zien (of liever gezegd zijn koddige achterste) op de begraafplaats had duidelijk iets anders in de zin en koos direct het hazenpad. En daar zat ik dan met de vele vragen, mij ingefluisterd door de wijze vader op een filmpje uit lang vervlogen tijden. Zou het konijn echt weten hoe wij als mensen moeten leven en opnieuw moeten durven beginnen? Kartner stond in een decor van zebra’s, herten, paarden en lama’s toen hij deze brandende kwesties dus op een letterlijk wat hoger niveau aan de orde stelde. De voornaamste les die wij mensen van dieren kunnen leren is hoe je verstandig en evenwichtig om dient te gaan met je natuurlijke habitat. Duurzaamheid is voor hen vanzelfsprekend. Een beetje luieren, een lekker hapje op zijn tijd, tevens goed voor de broodnodige lichaamsgymnastiek en dan zal het jouw dierenleventje wel duren. Een dergelijk levenstempo valt miljoenen jaren vol te houden, en hoewel de dieren die Kartner in dit filmpje aan de tand voelde,  zich daar niet nadrukkelijk over uitspraken, had hij toch de wijze levensles ‘Nemen en Geven’ aan deze ontmoeting overgehouden. ‘Nemen en Geven’ kun je met deze boodschap als Partij van de Dieren gezien het gedrag van de egocentrische ex-klandizie van het zieltogende Intertoys in deze verkiezingstijd nog bij het stemvee aankomen? Ik wens Thieme en entourage in dit opzicht dan ook veel succes en vooral sterkte toe.

Los van dit alles betreur ik het dat de mogelijkheden om het ‘aan de dieren te vragen’ op en rond het terrein van St. Elisabeth uitermate beperkt zijn. In het buitengebied van De Laantjes, waar de groepsruimtes zijn gesitueerd, liepen Ma en ik letterlijk weer tegen het afgesloten tuintje aan, waar eens – zo heb ik uit de overlevering begrepen- allerlei pluimvee rondliep, maar waar bij gebrek aan vrijwilligers die zich met de verzorging van deze dieren wilden bezighouden afscheid van is genomen. Heel triest, want uit diverse onderzoeken die zijn gedaan naar het effect van dieren op broze en kwetsbare mensen is gebleken dat bij het aaien van dieren het knuffelhormoon oxytocine vrijkomt. En omdat dit hormoon mensen gelukkig stemt, is het vreemd en zelfs afkeurenswaardig dat dit aspect uitgerekend in zorginstellingen niet of onvoldoende wordt erkend.              

Of het nu om autistisch, dementerend, verstandelijk-,lichamelijk beperkt of psychiatrisch patiënten handelt, dieren hebben nut bij elke doelgroep in de zorg. Dieren en autisten hebben al lang geleden bewezen een goede combi te zijn. Zwemmen met dolfijnen is daar weliswaar het bekendste voorbeeld van, maar sommige deskundigen betwijfelen of de dolfijnen dat ook als prettig ervaren. Bij honden hoeft daar gelukkig geen twijfel over te bestaan. Een hond heeft maar een doel in het leven (lees het dierenboek van Martin Bril) en dat is zijn baas en directe omgeving het naar de zin maken. Hondentherapie is derhalve een florerende business geworden. Op grote schaal wordt onze beste vriend ingezet voor het welzijn van psychiatrische clienten en mensen die kampen met epilepsie, mogelijk ten gevolge van NAH. Er zijn heel veel redenen waarom de inzet van dieren nuttig is bij vrijwel elke zorgdoelgroep. Waarom worden ze dan zo schaars ingezet in de zorg? De Laantjes in St. Elisabeth kreeg eind vorig jaar welgeteld één hondenklasje op visite, en hoewel dat iedereen goed bevallen is, heeft deze visite tot op heden geen vervolg gekregen. Wederom jammer en triest tegelijk. Het zou op zoveel punten nog zoveel beter kunnen in de zorg indien het beschikbare geld maar beter besteed zou worden. Waarom moeten al die extraatjes van minister Hugo de Jonge zonodig in sfeermakers op de huiskamers worden gestoken, terwijl er zoveel betere alternatieven zijn. Indien het tuintje naast De Laantjes zijn oude functie van Kinderboerderij (noem het liever Zorgboerderij) terugkrijgt, is er constant sprake van een aangename sfeer, en is er een ultieme mogelijkheid geschapen om Vader Abrahams welgemeende advies in de praktijk te brengen. Echte antwoorden zullen ongetwijfeld uitblijven, maar denk eens aan al die gelukshormonen die vrijkomen. In financieel opzicht mag dat ook geen probleem opleveren. Gebruik gewoon een gedeelte van het geld dat voor de sfeermakers is gereserveerd om de werkzaamheden van de WVS-medewerkers uit te breiden met de zorg en onderhoud voor de Ouderenboerderij.  Ongetwijfeld zullen heel wat bewoners maar wat graag waar nodig een handje bijsteken. Onderstaand relaas van een zorgmedewerker spreekt wat dat betreft boekdelen:

‘Zelf heb ik heel veel mooie ervaringen met dieren en diverse doelgroepen opgedaan in de zeventien jaar dat ik in de zorg werk. Van een dementerende dame waarvan we dachten dat ze niet meer kon praten en die opeens hele zinnen tegen me sprak toen ze mijn pup op schoot kreeg tot de grote ogen van medewerkers en bewoners toen een kameel het verzorgingshuis in kwam lopen. Van een varken knuffelen met een met lichamelijk gehandicapte, tot cliënten die zo gehecht waren aan de vijver met vissen en schildpadden dat ze, toen men hem wilde slopen, dreigden in badpak erin te gaan zitten’.