Donderdag 26 november 2020

Tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer heeft minister Hugo de Jonge van volksgezondheid nog eens benadrukt dat er onder dit kabinet geen sprake kan zijn van verruiming van de euthaniewet. De minister was naar de kamer geroepen door de SGP-fractie. Bij absentie van fractieleider Kees van der Staaij riep fractiegenoot Roelof Bisschop De Jonge op om ieder menselijk leven als ‘waardevol en betekenisvol’  te beschouwen.  ‘Ik huiver er van hoe gemakkelijk de regels met betrekking tot euthanasie keer op keer door de overheid worden verruimd.  Er wordt vaak over dementerenden beslist zonder dat hun stem is gehoord. Het bevreemdt mijn fractie ten zeerste dat de toetsingscommissie aan de hand van een uitspraak van de Hoge Raad daartoe zelfstandig kan beslissen’, aldus Bisschop.
Hoewel hij dat niet met zoveel woorden zei, stelde minister De Jonge dat Bisschop kennelijk geheel verkeerd geïnformeerd is. ‘Uiteraard onderstreep ik met u dat ieder leven waardevol en betekenisvol is. Maar er is geen sprake van dat de huidige euthanasiewet op basis van de uitspraak van de Hoge Raad is verruimd. Er is geen enkele Regionale Toetsingscommissie die daar beslissingsbevoegdheid over heeft. Als medewetgever beslist alleen de Tweede Kamer daarover. De regels worden dus niet alleen niet veranderd maar zeker ook niet verruimd. De uitspraak van de Hoge Raad beoogt slechts meer duidelijkheid richting burgers over de wet te geven. Dat gaat vooral geschieden aan de hand van beter voorlichtingsmateriaal waarover de familie van ernstig dementerenden straks de beschikking krijgt.  Dus voor alle duidelijkheid:   er bestaat geen recht op euthanasie en dat komt er onder dit kabinet ook niet’.  Bisschop toonde zich tevreden met deze ministeriele geruststelling, maar wees er wel op dat huisartsen op geen enkele wijze onder druk mogen worden gezet door familieleden om toch met euthanasie in te stemmen. Hij wees daarbij op het manifest ‘Niet schieten bij dementie’ dat door circa 450 huisartsen is ondertekend.  Ook op dat punt kon De Jonge de SGP-er van dienst zijn.  ‘Euthanasie wordt heel sterk getoetst aan de regels. Het komt hooguit twee tot drie keer per jaar voor dat een arts daar actieve medewerking aan verleent, maar dat komt juist doordat die regels zo streng zijn. Onder strikte voorwaarden kan met een schriftelijke wilsverklaring volstaan worden, maar het is aan de rechter om daar een oordeel over uit te spreken’.  Op uitnodiging van Bisschop zegde de minister toe best nog eens met de diverse betrokkenen, waaronder de initiatiefnemers van het manifest om (wellicht via internet) rond de tafel te willen gaan zitten om het een en ander nader te duiden.   Leonie Sazia van 50Plus sprak haar verontrusting uit over de wijze waarop sommige rechters de schriftelijke wilsverklaring interpreteren.  ‘Die gaan daar niet zo strikt meer mee om’, waarschuwde ze.  De Jonge stelde dat het niet aan hem is om daar over te oordelen. ‘De rechterlijke macht is wat dat betreft autonoom. Natuurlijk mag de arts bij de beoordeling zijn eigen visie geven op de zaak, maar daar blijft het ook bij’.  Opvallend was dat Pia Dijkstra van D66, voorstander van een verruimde euthanasiewet, zich nauwelijks met de discussie bemoeide. En zo bleef dus alles wat het was.